Çıfıtotu (kokarsedefotu)
Açıklama:
Sedefotugillerden, çayırlarda ve hendek kenarlarında yetişen zehirli bir bitkidir.Yaprakları geniş, çiçekleri küçük ve sarı renklidir. Çiçekleri dallarının dışına çıkmış demetler şeklindedir.Keskin bir kokusu vardır. Acıdır. Kullanırken, tavsiye edilen dozu aşmamak gerekir.
Faydası:
Kalp çarpıntılarını giderir. Mide ağrılarını dindirir. Zeytinyağı ile kavrulduktan sonra çıbanların üstünekonulacak olursa, olgunlaştırır.
Çınarağacı (platanus)
Açıklama:
Çınargiller familyasından; 30 metreye kadar boy salan, gövdesi kalın, uzun ömürlü,koyu gövdeli bir ağaçtır. Hekimlikte kozalakları ve yaprakları kullanılır. Birçok çeşidi vardır.
Faydası:
Kadınlarda görülen beyaz akıntıyı keser. Diş ve vücut ağrılarını dindirir. Saç kepeklerini giderir.
Çöp-i çini (smilax)
Açıklama:
Çinde ve Hindistan`da yetişen Smilax China adlı bitkinin köklerinden ve dışkabuklarındanayrılmış risomudur.
Faydası:
Ateşi düşürür, terletir ve vücuda rahatlık verir.
Çörekotu (siyah susam)
Açıklama:
Düğünçiçeğigillerden; susam iriliğinde siyah tohumları olan bir çeşit bitkidir. Güzelkokuludur. Hamurişlerine çeşni vermek için kullanılır. Yurdumuzda 12 türü vardır.
Faydası:
İştah açar. Vücuda kuvvet ve dinçlik verir. Hazmı kolaylaştırır. Mide ve bağırsak gazlarını söker.Koklanacak olursa; baş ağrısını keser. Nezle ve sara hastalığında tütsü yapılır. Suyu ile sivilcelere (akne) pansumanyapılır.
Çöven (sabunotu)
Açıklama:
Kökü ve dalları, suyu sabun katılmış gibi köpüren, kir temizleyici bir bitkidir. Helvacılıkta,ağdayı ağartmak için de kullanılır. Kökü, büyük ve kalındır. Dışı, hafif kırmızımtıraktır. Çiçekleri; pembe, beyazolup, salkım şeklindedir. Köklerin dövülmesinden çöven elde edilir.
Faydası:
İdrar söktürür. Terletir, ateşi düşürür. Vücuda rahatlık verir. Kusturur ve balgam söktürür. Cilthastalıklarında da faydalanılır. Temizleyici olarak da kullanılır.
Çamağacı (pinus)
Açıklama:
Birçok çeşidi olan bir ağaçtır. Kozalakları ilk yıl kapalıdır. İkinci yıl açılıp, kurur ve ağacındibine düşer. İlaç yapımında; tomurcuğu, palamutu, kozalağı, filizleri ve çırası kullanılır.
Faydası:
Balgam söktürür. Müzmin öksürüğü keser. Kolay doğum yapmayı sağlar.
Çarkıfelek (fırıldakçiçeği)
Açıklama:
Çarkıfelekgillerden; çiçekleri tekerlek biçiminde, sarmaştığı için duvar kenarlarınave kameriyelere ekilen bir çeşit süs bitkisidir. Hekimlikte yapraklarının üst kısımları kullanılır.
Faydası:
Çarpıntıyı keser. Yüksek tansiyonu düşürür. Spazmları çözer. Uyku verir.
Çavdarmahmuzu (claviceps purpurea)
Açıklama:
Çavdar ve ona benzeyen bitkilerin çiçeklerinde üreyen parazit birmantarın kışı geçirmek üzere aldığı mukavemet şeklidir. 10-35 milimetre uzunluğunda, 2-5 milimetegenişliğindedir. Dışı siyahımsı-mor; içi pempemsi veya morumsu beyaz renktedir. Tadı yoktur. İçinde ergotindenilen zehirli bir madde vardır. Ev ilaçlarında kullanılmamalıdır.
Faydası:
Damarları daraltıcı özelliğinden ötürü hekimlikte kullanılır.
Çay (transtraemiaceae)
Açıklama:
Çaygillerden bir ağaçcıktır. Yapraklarında tanen, legumin, esans ve teofilin vardır.Tesirli maddesi, teindir. Çay yaprakları fermantasyondan sonra kavrulursa siyah, önce kavrulursa yeşil çay eldeedilir.
Faydası:
Aşırı miktarda olmamak şartıyla içilecek olursa bedeni ve zihni yorgunluğu giderir. Sinirleri uyarır.Mide tembelliğini giderir. İdrar söktürür. İshal ve dizanteriyi keser. Damar kireçlenmesini önler. Damar sertliği,kalp yetersizliği, kan kanseri, guatr, nefrit, kolera ve bağırsak hastalıkarında koruyucu ve tedavi edicidir.Haddinden fazla içilecek olursa çarpıntı, göğüs anjini, sinir bozukluğu, baş ağrısı, sıkıntı, mide bulantısı, eltitremesi ve uykusuzluğa sebep verir. Şişmanlar, kalp, sinir, mide ve karaciğer hastaları, romatizma ve nikristenşikayet edenler, böbreklerinde kum veya taş olanlar, kabızlık ve yüksek tansiyondan yakınanlar, üremi veyaalbüminüri olanlar, mümkün olduğu kadar az çay içmelidirler.
Çemen (çimen)
Açıklama:
Baklagiller familyasından sarımsı beyaz çiçekli 20-40 santimetre boyunda, bir yıllık, otsu birbitkidir. Tohumlarında, müsilaj, uçucu ve sabit yağ, trigonellin vardır.
Faydası:
Balgam söktürür. Göğsü yumuşatır. Vücuda rahatlık verir. Şehvet artırır.
Çilek (kocayemiş)
Açıklama:
Gülgillerden sapları sürüngen, çiçekleri beyaz bir bitkidir. Yemişi pembe renkli olup,kokuludur. Birçok çeşidi vardır.
Faydası:
Vücudu kuvvetlendirir. Hasta olmayı önler. İdrar söktürür ve karında biriken suyu boşaltır. Böbrek vemesane hastalıklarının iyileşmesine yardımcı olur. Mide ve bağırsak tembelliğini giderir. Sinirleri kuvvetlendirir.Yüksek tansiyonu düşürür. Bağırsak kurtlarını döker. Safra ifrazatını arttırır ve safra taşlarının dökülmesineyardımcı olur. Karaciğer kifayetsizliğini ve şişliğini giderir. Ateşi düşürür. Dişdibi taşlarını eritir. Cilde tazelikve güzellik verir. Damar sertliği, mafsal iltihabı, romatizma, ve nikriste de faydalıdır. Şeker hastaları dayiyebilir. Midesi zayıf olanlar suyunu içmelidir. Alerji yapabilir.
Çirişotu (sarızambak)
Açıklama:
Zambakgillerden, beyaz çiçekli bir bitkidir. Kökündeki yumrulardan çiriş yapılır. Nisan- Temmuz aylarında çiçek açar.
Faydası:
Kadınlarda görülen beyaz akıntıyı keser. Memeli basuru tedavi eder. Mafsal ağrılarını dindirir. İdrar veadet kanı söktürür. Saçkıran tedavisinde de kullanılır.
Çitlembik (celtis)
Açıklama:
Karaağaçgiller familyasından; 70 kadar türü olan bir çeşit sakız ağacının meyvesidir.Çitlembik ağacının meyveleri mercimekten az büyük ve buruk fıstık tadındadır. Hekimlikte meyvesi, yaprakları,tohumları ve sakızı kullanılır.
Faydası:
Ayak terlemelerini keser. Yaraları tedavi eder. Böbrek kumlarının dökülmesine yardımcı olur. Mideağrılarını dindirir. Öksürüğü keser.
Çitsarmaşığı (convolvulus sepium)
Açıklama:
Uzun ömürlü, 1-5 metre boyunda sarılıcı bir süs bitkisidir. Haziran - eylülaylarında çiçek açar. Kökü, oldukça uzundur. Yaprakları gövde üzerinde sarılmış vaziyettedir. Hekimlikte kökve yaprakları kullanılır. 30 kadar türü vardır.
Faydası:
Kabızlığı giderir.
