28 Ocak 2009 Çarşamba

Mandalina (mandarin)

Mandalina (mandarin)

Açıklama:
Turunçgiller familyasından; 5-6 m yüksekliğinde mandalina ağacının meyvesidir. Tatlı,kokulu, lezzetli, vitamince zengin bir meyvedir. Kabuğundan esans çıkarılır.
Faydası:
Kanı temizler. Sinirleri yatıştırır. Damar sertliği, felç ve gripte faydalıdır

Mahmude (bingözotu)

Mahmude (bingözotu)

Açıklama:
Çitsarmaşığıgiller familyasından; Anadolu`da ve Suriye`de yetişen, sarılarak tırmanan,sürünücü ve sütlü, çok yıllık bir bitkidir. Gövdesi ince ve tüysüzdür. Çiçekleri beyaz ve sarımsı renktedir.Meyvesi 4 tohumlu, 2 gözlü bir kapsüldür. Kökleri uzun ve kalındır. Kökü, nişasta, tanen, müsilaj ve“skammonin” taşır. Ev ilaçlarında kullanılmaması tavsiye edilir.
Faydası:
Kalınbağırsağa tesir eden tahriş edici bir müshildir. Frengide faydalıdır.

Mürver (patlangıç)

Mürver (patlangıç)


Açıklama:
Hanımeligiller familyasından; türlerinin çoğu Kış aylarında çiçekleri döken çalı veyaağaçcık halinde odunsu, ender olarak da otsu karakterde olan bir bitki cinsidir. Sürgünlerinin geniş bir özüvardır. Tomurcukları bol sayıda pullarla örtülmüştür. Çiçekleri beyazdır. Meyveleri kabuksuz tane şeklindedir.20 kadar türü vardır. Yurdumuzda doğal olarak bulunur. Yaprakları uçucu yağ, şekerler ve bazı organik asitlertaşır. Meyvelerinde acı madde, tanen, şekerler, valerian asidi ve bol miktarda renk maddesi bulunur. Yapraklarve meyveler müshil olarak kullanılır. Köklerinde müshil tesiri vardır. Çiçekleri terletici ve hafif yatıştırıcıdır.Kullanılan kısımları; yaz aylarında toplanıp, kurutulur.
Faydası:
Kabızlığı giderir. Ateşi düşürür. Vücuda rahatlık verir. İdrarı çoğaltır. Anne sütünü artırır. Nezledefaydalıdır. Güneş yanıklarında da faydalıdır.

Mürsafi (mürrisafi)

Mürsafi (mürrisafi)


Açıklama:
Burseraceae familyasından; çeşitli balsam ağaçlarından elde edilen reçine sakızıdır. Güzelkokusu vardır. İlkçağlardan beri kullanılır. Kokusu kuvvetli, tadı acıdır.
Faydası:
Spazmları giderir. Uyarıcıdır. Aybaşı tutukluğunu giderir.

Mısır (zea mays)

Mısır (zea mays)c


Açıklama:
Buğdaygiller familyasından; 180 - 200 cm boyunda, dik ve yüksek gövdeli, geniş şerityapraklı, bir yıllık bir bitkidir. Kökü kalın ve saçaklıdır. Yaprakları şerit gibi, uzun, paralel damarlı, sert ve sivriuçlu, sapsız, kenarları, dalgalıdır. İki çeşit çiçeği vardır. Erkek çiçekler gövdenin ucunda salkım başak şeklinde,dişi çiçekler ise yaprakların koltuğunda koçan halindedir. Dişi çiçeklerin stilusları uzundur ve kınlarınıntepesinden dışarı doğru sarkarlar. Bunlar mısırpüskülü denilen kısmı meydana getirirler. Meyvesi, koçanıüzerinde sıkışık şekilde dizilidir. Rengi açık veya koyu sarı; esmer veya kırmızımtırak renklidir.Mısırpüskülünün içeriğinde glikoz, maltoz gibi şekerler, sabityağ, steroller, reçine ve çok miktarda potasyumtuzları vardır. İdrar söktürücü, idraryollarını temizleyici ve hararet verici olarak kullanılır.Mısırözü yağı, mısır tanelerinden çıkarılır. İçeriğinde yağ asitleri, A vitamini, az miktarda steroller ve bolmiktarda nişasta vardır. Mısırözü yağı damarsertliğini önler.
Faydası:
Daha ziyade mısırpüskülü ve mısırözü yağı kullanılır. Mısır iyi bir besindir. Ancak hazmı biraz güçtür.Guatr olanların yememesi tavsiye edilir.

Limon (lemon)

Limon (lemon)


Açıklama:
Limonağacının açık sarı renkli, yumurta biçiminde, kabuğu güzel kokulu, suyu ekşi olanmeyvesidir. Kabuklarından limon esansı çıkarılır. C vitamini, şeker, müsilaj, sitrik asit ve tuzları bakımındanzengindir.
Faydası:
Ateşi ve tansiyonu düşürür. Kanı temizler. Susuzluğu giderir. Kalbi kuvvetlendirir. Damar sertliği veromatizmada faydalıdır. Gribin çabuk atlatılmasını sağlar. Mide, bağırsak ve idraryollarındaki mikroplarıöldürür. Gıda zehirlenmesini önler. İdrar söktürür. Böbrek ve mesane kum ve taşlarının düşürülmesine yardımcıolur. Yüzdeki sivilceleri geçirir. Cildin güzelleşmesini sağlar. Karaciğer hastalıklarında faydalıdır. Dişleribeyazlatır ve diş etlerini kuvvetlendirir. Nezlede şikayetleri geçirir. Skorbüt hastalığında faydalıdır. Boğaz vebademcik iltihaplarının giderir. İshali keser. Kansızlığı önler. Fazla aybaşı kanamasını önler. Nasırları söker.Mide ağrılarını dindirir. Baş ağrılarını ve vücut ağrılarını keser. Yüz çillerinde faydalıdır.

Lavantaçiçeği (lavandula)

Lavantaçiçeği (lavandula)


Açıklama:
Ballıbabagiller familyasından; çalı görünüşünde, dip kısmı odunsu bir bitkidir.Çiçekleri mavi veya morumsu ya da koyu kırmızıdır. Kokusu güzeldir. Karabaş lavantaçiçeği denilen türüyurdumuzda vardır.
Faydası:
Kaynatılmış suyu uyarıcı ve midevidir. Küçük bir torba içinde dolaplara konan lavanta çiçekleri, elbiseve çamaşırları böceklerden korur. Banyo suyuna güzel koku verir. Lavanta kolonyası vücudu ferahlatır. Ateşi düşürür.

Latinçiçeği (frenkteresi)

Latinçiçeği (frenkteresi)


Açıklama:
Latinçiçeğigiller familyasından; bir çeşit bitkidir. Çiçekleri kırmızı veya turuncudur.Peru`da doğal olarak yetişir. Çiçekleri salatalarda kullanılır.
Faydası:
İştah verir. İdrar söker. Skorbütte faydalıdır.

Lahana (brassica oleracea)

Lahana (brassica oleracea)


Açıklama:
Turpgiller familyasından iri ve kalın yapraklı bir bitkidir. En çok yetiştirileni başlahanadır. Yurdumuzun bütün bölgelerinde yetişir. Başlıca çeşitleri: Kemer lahanası, Batman lahanası, köselahanası, Brüksel lahanası ve kara lahana. Lahana C vitamini bakkımından zengindir. Yapısında kükürt bulunur.Çiğ olarak yemek veya sıkarak suyunu içmek daha faydalıdır.
Faydası:
Kansızlığı giderir. İdrar söktürür. Vücutta biriken zehirli maddelerin atılmasını sağlar. Mide vebağırsak yaralarını yumuşatır. Kabızlığı giderir. Kandaki şeker miktarını düşürür. Vücudu hastalıklara vekansere karşı korur. Göğüs ucu çatlaklarını giderir. Sarılık ve safra kesesi hastalıkları için iyidir. Astımdafaydalıdır. Romatizma, siyatik, lumbago ve Apsede yararlıdır. Ses kısıklığını giderir. İştah açar. Guatr olanlaryememelidir.

Laden (cistus)

Laden (cistus)

Açıklama:
Ladengiller familyasından; İç Anadolu ve sahil bölgelerinde yetişen, kış aylarında yaprakdökmeyen, yeşil bodur bir çalıdır. Yaprakları karşılıklı dizilmiştir. Çiçekleri büyük, beyaz veya pembe renklidir.Meyveleri kapsüldür. İçeriğinde Ladan denilen zamk vardır.
Faydası:
Balgam söktürür. Nezleyi keser. Dizanteride faydalıdır. Parfümeride kullanılır.

Labada (rumex patientia)

Labada (rumex patientia)

Açıklama:
Karabuğdaygiller familyasından; dere kenarlarında ve sulak çayırlarda kendiliğindenyetişen bir bitkidir. Haziran - Eylül ayları arasında yeşilimtırak renkte küçük çiçekler açar. Boyu 50 cm ile 2 marasında değişir. Köklerinde nişasta, şekerler, reçine ve antrakinon türevleri vardır. Yaprakları sebze olarakyenir. Ev ilaçlarında kökü ve yaprakları kullanılır.
Faydası:
Kökü kaynatılıp içilirse bütün kaşıntıları keser. Yeşil tohumları kaynatılıp içilecek olursa, anne sütünüartırır. Mesane tıkanmasını giderir. İştah açar. İshali keser.

Kuzukulağı (rumex)

Kuzukulağı (rumex)


Açıklama:
Karabuğdaygiller familyasından; nemli kırlarda yetişen, genellikle bir kaç yıl yaşayan,yeşil veya firfiri renkte orsu bir bitki cinsidir. Yaprakları hafifçe kabarık ve geniştir. Meyveleri üç köşeli veyayassıdır. Yurdumuzda yetişen türleri; Labada, büyük kuzukulağı, küçük kuzukulağı gibi çeşitleridir. Evilaçlarında büyük ve küçük kuzukulağının yaprakları kullanılır.
Faydası:
Yaprakları ile salata yapılıp, yenir. İdrar söktürür. Mide şişkinliğini giderir. Egzamalar üzerinekompress yapılır. Romatizmalılar, böbreklerinden hasta olanlar, yememelidir.

Kuso (kusso)

Kuso (kusso)


Açıklama:
Gülgiller familyasından Habeşistan`da yetişen almaşık yapraklı, katmerli çiçekli ve dişi organıgeniş tepecikli bir ağaçtır.
Faydası:
Bağırsak solucanlarını düşürmeye yarar.

Kurtpençesi (kurttırnağı)

Kurtpençesi (kurttırnağı)

Açıklama:
Gülgiller familyasından beşparmakotu adlı bitkinin salkım çiçekli, sapı ve kökü boltaneli, çok yıllık bir türüdür. Yaprakları kullanılır.
Faydası:
İshali keser.

Kurtbağrı (kurtbaharı)

Kurtbağrı (kurtbaharı)

Açıklama:
Zeytingiller familyasından kış aylarında yaprağını döken veya her zaman yeşil olanodunsu bir bitkidir. Yurdumuzda adi kurtbağrı yetişir. 4-5 m boyunda bir çalıdır. Çiçekleri beyazdır. Meyveleriparlak siyah renkte olup, üzümsüdür. Bütün orman bölgelerinde yetişir.
Faydası:
Çiçekleri cilt kurumasında faydalıdır. Meyveleri kullanılmamalıdır.

Kurtayağı (lycopode)

Kurtayağı (lycopode)

Açıklama:
Kibritotunun en çok görülen şeklidir. Boyu 1 m kadardır. Sporlu başaklarından kurtayağıtozu denilen ve hekimlikte kullanılan sarı bir toz elde edilir.
Faydası:
Karaciğer ve safra kesesi hastalıklarında faydalıdır. Ağrıları dindirir. Romatizmada şikayetleri giderir.Böbrek ve safra kesesi taşlarının düşürülmesine yardımcı olur

Kuduzotu (dişotu)

Kuduzotu (dişotu)


Açıklama:
Dişotugiller familyasından, koyu yeşil renkli, çok yıllık otsu bir bitkidir. Boyu 30-120 cmarasındadır. Yaprakları sert ve dalgalıdır. Çakıllı, çorak arazide yetişir. Çiçekleri salkım şeklindedir. Zehirlidir.
Faydası:
Ödem hastalığında faydalıdır. Mesane taşlarının düşürülmesine yardım eder. Spazm ve ağrıları giderir.

Kudretnarı (momordica)

Kudretnarı (momordica)


Açıklama:
Kabakgiller familyasından, tırmanıcı, ince gövdeli, bir yıllık bir bitkidir. Yapraklarısaplı ve el gibi parçalıdır. Meyvesi olgunlaşınca, birbirinden ayrılır. Meyveleri 10-15 cm boyunda şişkin ve ikiuçta incelmiş şeklindedir. Üzerinde kabarcıklar vardır. Turuncu - sarı renktedir. Ev ilaçlarında, zeytinyağı ilekarıştırılarak kullanılır.
Faydası:
Mide ülserini tedavi eder. Egzama ve diğer cilt hastalıklarında faydalıdır. Yaraların çabuk kapanmasınısağlar.

Kudrethelvası (manna)

Kudrethelvası (manna)

Açıklama:
Bir çeşit dişbudak olan fraxinus ornus ağacının torba şeklinde ve içi sıvı dolu yerineyapılan kesiklerden çıkan sıvıdır. İçeriğinde mannit şekeri vardır. Yuvarlak, yassı, billuri, kuru parçalardır.Rengi soluk sarımsı ve içi beyazdır. Kokusu bala benzer. Lezzeti şekerlidir. Suda kolay erir.
Faydası:
Kolay kullanılır, hoş bir müshildir.

Kuşkonmaz (asparagus)

Kuşkonmaz (asparagus)


Açıklama:
Zambakgiller familyasından; çalı veya yarı çalı halinde odunsu, çoğu sarılıcı, bazıtürleri de otsu olan Asya, Afrika ve Akdeniz bölgesinde yetişen bir bitkidir. Yaprakları pul gibi ve almaşıkdizilişlidir. Çiçekleri küçüktür. Renkleri yeşilimsi veya beyazdır. Meyveleri üzümsüdür. 150 kadar türü vardır.Tıbbi kuşkonmaz Trakya ve Doğu Anadolu`da yabani olarak yetişir. Çiçekleri sarımsı yeşildir. Meyvesikırmızıdır. Kök ve rizomlarında şekerler, mannit, koniferin, asparajin A ve C vitaminleri vardır. Hekimliktetoprakta sürünen gövdesi, kökü ve tomurcukları kullanılır. İlkbahar aylarında toplanıp kurutulur.
Faydası:
Kalp hastalıklarından doğan ödemleri giderir. İdrar söktürür. İdrar yollarını temizler. Sinirlerikuvvetlendirir. Kanı temizler. Karaciğer ve böbreklerin muntazam çalışmasını sağlar. Karaciğer şişliğini indirir.Dalak hastalıklarında faydalıdır. Zihin yorgunluğunu giderir. Sivilce ve egzamanın iyileşmesinde yardımcı olur.Kandaki şeker miktarını düşürür. El ve ayaklarda görünen şişlikleri indirir. Bel soğukluğu böbrek ve mesaneiltihabı olanlarla, çok sinirli kimselerin kullanmaması gerekir.

Kuşekmeği (çobandağarcığı)

Kuşekmeği (çobandağarcığı)

Açıklama:
Turpgiller familyasından; beyaz veya mor çiçekli otsu bir bitkidir. Birçok türüvardır.
Faydası:
Basur memelerini tedavi eder. Boğaz ağrılarını geçirir.

Kuşburnu (fructus rosa canina)

Kuşburnu (fructus rosa canina)

Açıklama:
Yabangülünün, şeker, organik asit ve C vitamini bakımından zengin olanmeyvesidir.
Faydası:
İdrar söktürür, ishali keser.Çayı ve marmelatı kansızlık için faydalıdır

Kralotu (peucedanum ostruthium)

Kralotu (peucedanum ostruthium)


Açıklama:
Dantela gibi güzel yeşil yapraklı bir bitkidir. Çiçekleri pembe ve beyazrenkte olup, dallarının ucuna toplanmıştır. Yaprakları ilkbahar, kökü ise sonbahar aylarında toplanıp, kurutulur.
Faydası:
Mide ve bağırsak bozukluklarını giderir. İshali keser. Kanı temizler. Damar sertliği ve nikristefaydalıdır.

Koruk (ekşi üzüm)

Koruk (ekşi üzüm)

Açıklama:
Henüz olgunlaşmamış, ekşi, ham üzümdür. Şerbeti yapılır.
Faydası:
İştah açar. Kurdeşende faydalıdır. Göz ağrılarını dindirir.

Kokuluyonca (melilotus)

Kokuluyonca (melilotus)


Açıklama:
Baklagiller familyasından, Avrupa`da ve yurdumuzda yetişen, 30 - 100 cm boyunda,iki yıllık otsu bir bitkidir. Gövdesi silindir biçimindedir. Tüysüzdür. Çok dallıdır. Yaprakları almaşık dizilişlidir.Sarı çiçekleri güzel kokuludur. Meyvesi 4 mm kadar boyunda 1-2 tohumludur. Çiçekli ve yapraklı dallarındakumarin, melilotik ve kumarik asitler ile uçucu bir yağ vardır.
Faydası:
Hafif kabız vericidir. Romatizma ağrılarını dindirir. Vücuda rahatlık verir.

Kiraz (prunus avlum)

Kiraz (prunus avlum)


Açıklama:
Gülgiller familyasından; anayurdu Asya olan, düz kabuklu bir çeşit ağaç veya ağaçcıktır.Genellikle yapraklanmadan önce çiçek açar. Meyvesi, etli ve tek çekirdeklidir. Ev ilaçlarında sapları, meyvesi,kabuğu ve çiçekleri kullanılır.
Faydası:
İdrar söktürür. Böbreklerde biriken zararlı maddelerin atılmasına yardımcı olur. Kabızlığı giderir.Kanın temizlenmesine yardım eder. Nikris, romatizma, damar sertliği ve mafsal kireçlenmesinde faydalıdır.Karaciğer şişliğine iyi gelir. Safra akışını normale döndürür. Sivilceleri önler. Susuzluğu giderir.Kabukları ishali keser. Ateşi düşürür. Çiçekleri göğsü yumuşatır ve öksürüğü giderir.

Kimyon (kyminon)

Kimyon (kyminon)

Açıklama:
Maydanozgiller familyasından; Mayıs - Haziran aylarında bayez veya pembemsi çiçekleraçan, 15 - 20 cm boyunda, bir yıllık otsu bir bitkidir. Anavatanı Mısır`dır. Yaprakları dar ince şeritler halindeparçalıdır. Çiçekleri 3-5 saplı şemsiye durumundadır. Meyveleri ovaldir. İçeriğinde, reçine, sabit ve uçucu yağlarvardır. Keskin, hoş kokuludur. Tohumları baharat olarak kullanılır.
Faydası:
İştah açar. Hazımsızlığı giderir. Mide ve bağırsaklarda gaz birikmesini önler. Birikmiş gazı söktürür.Hava yutmayı önler. Sinirleri yatıştırır. Sinirsel başdönmelerini keser. Anne sütünü artırır. Aybaşı kanamalarınındüzenli olmasını sağlar. İdrar söktürür. Yüksek tansiyonu düşürür. Bağırsak solucanlarının düşürülmesineyardımcı olur. Romatizma ve şişmanlıkta faydalıdır. Hamileler kullanmamalıdır.

Kişniş (kişniç)

Kişniş (kişniç)


Açıklama:
Maydanozgiller familyasından; Haziran - Ağustos ayları arasında pembe beyaz renkli çiçekleraçan, 30 - 50 cm boyunda, oldukça fena kokulu bir yıllık otsu bir bitkidir. Nemli çayır ve sırtlarda yetişir.Yaprakları açık yeşil renkli ve tüylüdür. Çiçekleri, dallarının uçlarında şemsiye şeklinde toplanmıştır. Meyvelerinişasta, tanen, şekerler ve uçucu yağ taşır. Kişniş şekeri, likör yapımı, pastacılık ve eczacılıkta kullanılır.
Faydası:
İştah açar. Bağırsak gazlarını giderir. Sinirleri yatıştırır. Hazmı kolaylaştırır. Sinirsel baş ağrılarınıkeser. Karın ağrılarını giderir. Cinsel arzuyu kamçılar. Aybaşı kanamasını düzenler. Doğumu kolaylaştırır.Sürmenajda faydalıdır. Bayat yiyeceklerin zararını azaltır. Fazla miktarda yenirse zararı görülür.

Keten tohumu (graine de lin)

Keten tohumu (graine de lin)

Açıklama:
Keten denilen kireçli topraklarda yetişen otsu bir bitkinin tohumudur. İçeriğindesabit yağ, müsilaj, protein, siyanogenetik bir glikozit olan linamarin vardır. Ketenyağında asitler vardır. Boya vemuşamba sanayiinde kullanılır.
Faydası:
Akciğer hastalıkkları bronşit ve soğuk algınlığında faydalıdır. Lavman olarak kullanılırsa kabızlığıgiderir. Müzmin öksürüğü keser. Dolama, köpekmemeleri ve her türlü çıbanın tedavisinde faydalıdır.mide-bağırsak sorunlarına karşı iyi gelir ,bağırsakları yumuşatır ,kemikleri güçlendirir. özellikle menopoz döneminde yararlıdır.Bağışıklık sistemini güçlendirir , menopoza bağlı şikâyetleri hafifletir,kalp-damar hastalıklarından korur,kolesterol, şeker seviyesini dengeler.Yüksek tansiyonu düşürür,romatizmal hastalıkları önler.Sinir sistemini güçlendirir,hafızayı güçlendirir.Konsantrasyon bozukluğuna karşı iyi gelir,yaşlanmaya bağlı dikkat dağınıklığına karşı iyi gelir,haricen kullanılarak yaraların çabuk iyileşmesini sağlar.Egzama ve sedef hastalıklarında kullanılır.Nasırlarda kompres olarak kullanılır,solunum yolu hastalıklarında olumlu etki yapar , ruhsal bozukluklara karşı iyi gelir, öksürüğü giderir.

Kestane (castanea vesca)

Kestane (castanea vesca)

Açıklama:
Kayıngiller familyasından; kışın yapraklarını döken, 25 - 30 metre boyunda birağaçtır. Yaprakları geniştir. Meyveleri iridir.
Faydası:
Kabuklarının suda kaynatılması ile hazırlanan ilaç; ateş düşürür ve sinirleri yatıştırır. Meyvesi, kaslarıkuvvetlendirir. Kan dolaşımını düzenler. Bedeni ve zihni yorgunluğu giderir. Varis ve basur memelerininmeydana gelmesini önler. Karaciğer yorgunluğu ve şişliğini geçirir. Kansızlığı giderir. Mideyi kuvvetlendirir.Damar sertliği ve yüksek tansiyondan şikayet edenlerle, şeker hastaları yememelidir.

Kereviz (apium graveolens)

Kereviz (apium graveolens)

Açıklama:
Maydanozgiller familyasından, kökleri ve yaprakları sebze olarak kullanılankokulu, iki yıllık bir bitkidir. İçeriğinde sedanonik anhidrit, sedanolin, limonen, palmirik asit, gayakol gibimaddeler vardır. Yaprakları ve baş kısmı kullanılır.
Faydası:
Uyarıcı ve idrar söktürücüdür. İktidarsızlığı giderir. Cinsel istekleri kamçılar. Şeker, guatr ve yüksektansiyonda faydalıdır. Böbrek, akciğer ve karaciğer hastalıklarını önler. Mideyi kuvvetlendirir. İştah açar.Sürmenajda faydalıdır. Sinir yorgunluğunu giderir. Kanı temizler. Karaciğer şişliğini giderir. Böbreklerdeki kumve taşların dökülmesinde yardımcı olur. Safra ifrazatını düzenler. Nikris ve romatizmada faydalıdır. Susuzluğukeser ve vücuda serinlik verir. Kalp hastalarına tavsiye edilir. Ses kısıklığını giderir.

Keraviye (karamankimyonu)

Keraviye (karamankimyonu)


Açıklama:
Maydanozgiller familyasından Doğu Anadolu bölgesinde yetişen 2 yıllık otsu birbitkidir. Çiçekleri beyaz renklidir. Mayıs - Temmuz ayları arasında açar. 30 - 90 cm boyundadır. Kazıkköklüdür. Meyvesi esmerdir. İçeriğinde tanen, reçine, sabit ve uçucu yağlar vardır.
Faydası:
Anne sütünü artırır. Mide ve bağırsak gazlarını, midedeki diğer şikayetleri giderir. İdrar söktürür.Astımda faydalıdır.

Kenevir (esrarotu)

Kenevir (esrarotu)


Açıklama:
Kendirgiller familyasından, vatanı Hindistan olan, sıcak ülkelerde ve yurdumuzda dakültürü yapılan, bir yıllık bir bitki türüdür. Gövdesi diktir. İçi boştur. Yüzeyi pürtüklüdür. Yaprakları 5-11parçalıdır. Meyvesi 3-5 milimetre boyundadır. Tanelerinin içinde etli bir cücük vardır. Dal uçlarında reçine veuçucu bir yağ vardır. Meyveleri yağ bakımından zengindir. Tohumlarından çıkarılan yağ, sabun sanayiindekullanılır. Gövdesinin kabuk kısmından kenevir veya kendir denilen bir lif elde edilir. Bunlardan ip, halat vekaba dokulamalar yapılır.

Kekik (thymus)

Kekik (thymus)


Açıklama:
İkiçenekliler sınıfının, ballıbabagiller familyasından; odunsu saplı, karşılıklı küçük yapraklı,sürüngen, çok yıllık timol kokulu alçak bir bitkidir. İçeriğinde thymol vardır. Güney Amerika`da yetişen thymusvulgaris türünden hafif sarı renkli uçucu kekikyağı elde edilir. İçeriğinde timol ve karvakrol vardır. Midevi, idrarsöktürücü ve antiseptik olarak kullanılır. Yurdumuzda yabani kekik ve başlı kekik çok miktarda yetişir. Ancakmercanköşk türlerinin çoğu da kekik yerine kullanılmaktadır.
Faydası:
Bedeni kuvvetlendirir. Hazmı kolaylaştırır. İştahsızlığı giderir. Sinirleri kuvvetlendirir. Kalpçarpıntılarını keser. Yemeklerin bozulmasını önler. Bağırsak iltihabını iyileştirir. Salgı bezlerinin düzenliçalışmasını sağlar. İdrar söktürür. Aybaşı kanamalarının düzenli olmasını sağlar. Bağırsak solucanlarınındüşürülmesine yardım eder. Böbreklerde ve mesanedeki mikropları öldürür. Cinsel isteği kamçılar. Tansiyonugeçici olarak yükseltir. Hastalıklara karşı direnme gücünü artırır. Çocuklarda görülen kansızlığı giderir. Kandolaşımını düzenler. Müzmin öksürük, astım, bronşit ve iltihaplı zatülcenp`e faydalıdır. Grip, beyin nezlesi veanjinde şikayetlerin azalmasına yardımcıdır. Kekik suyu ile banyo romatizma ağrılarını dindirir. Kandaki şekermiktarını azaltır. Hamileler ve guatrı olanlar kullanmamalıdır.

Kediotu (valeriana)

Kediotu (valeriana)

Açıklama:
İkiçenekliler sınıfının, kediotugiller familyasından; kökü az etli, çok yıllık bir otsubitkidir. Boylarına göre iki gruba ayrılır. Bir kısmının boyu 5-50 santimetre kadardır. Diğerleri ise, 2 metreyibulabilirler. En yaygın türü tıbbi kediotudur. Yurdumuzda büyük yapraklı kediotu, küçük kediotu ve dağ kediotugibi türleri vardır.Tıbbi kediotu : Avrupa ve Kuzey Asya`da yabani olarak yetişir. Öneminden ötürü kültür bitkisi olarak dayetiştirilir. 1-1,5 metre yükseklikte çok yıllık bir kediotu türüdür. Gövdesinin içi boştur. Yarprakları karşılıklıolarak dizilmiştir. Sapları kısa, kenarları dişlidir. Çiçekleri büyük, beyaz veya pembe renklidir. Meyveleri küçükve tüylüdür. Rizom ve köklerinde nişasta, şeker, reçine, chatin, valerin ve uçucu bir yağ vardır. Kökü tazeykenkokusuzdur. Kuruduğu zaman keskin fena bir kokusu vardır.
Faydası:
Sinirleri telkin eder. Nevrasteni ve isteride faydalıdır. Ateş düşürür, spazm çözer. Sinirsel başağrılarını, sinirsel çarpıntıları teskin eder. Tıbbi kediotunun kökünden elde edilen kediotu esansı isteri, kore veepilepside kullanılır. Baş dönmesi, taşıt tutması ve heyecanlanma hallerinde kullanılır.

Kedinanesi (yabani sümbül)

Kedinanesi (yabani sümbül)

Açıklama:
Ballıbabagiller familyasından; kırlarda yetişen beyaz ve pempemsi çiçekli birbitkidir. İstanbul ve İç Anadolu bölgesinde görülür. Kediler çok sever.
Faydası:
Hazım sistemini düzeltir. Hazmı kolaylaştırır. Mide ve bağırsak gazlarını söktürür. Karın ağrılarınıgiderir. Astım grip ve bronşitin sebep olduğu nefes darlığını geçirir. İdrar söktürür. Bağırsak solucanlarınıdüşürür. Ağrılı aybaşı kanamalarında faydalıdır. İktidarsızlığı giderir. Sinirleri yatıştırır.

Kediayağı (antennaria diocia)

Kediayağı (antennaria diocia)


Açıklama:
Bileşikgiller familyasından; Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgesindeyetişen, beyazımsı ve yumuşak sık tüylü bir bitkidir. Çim ve çalılar arasında bulunur. Çiçekleri kullanılır.
Faydası:
Öksürüğü keser. Göğsü yumuşatır ve balgam söktürür. Bronşit ve safra kesesi hastalıklarındakullanılır. İdrar söktürür.

Kebereotu (kedi tırnağı)

Kebereotu (kedi tırnağı)


Açıklama:
Bir çeşit çalıdır. Fransa`da ve ülkemizin Akdeniz bölgesinde yetişir. Yemişi nohuttanbüyüktür. Turşusu yapılır. Kökünün kabukları kullanılır.
Faydası:
İdrar söktürür, vücuda rahatlık verir. İştah açar. Skorbüt tedavisinde kullanılır.

Kebabe (hindistaneriği)

Kebabe (hindistaneriği)

Açıklama:
Cava, Sumatra ve Borneo`da yetişen “piperaceae”nin kurumuş meyvesidir. Taze iken% 6-15 terementi ruhunun polimeri bir esans ve kübebik asidden mürekkep bir reçine ve kübebin denilenkristalize, lezzetsiz bir cevher ihtiva eder.
Faydası:
Mide ve idraryolları hastalıklarında kullanılır.

Keçi sedefotu (keçisedefi)

Keçi sedefotu (keçisedefi)

Açıklama:
Baklagiller familyasından; Haziran - Ağustos ayları arasında açık mor renkliçiçekler açan 50 - 100 cm boyunda çok yıllık otsu bir bitkidir. Yaprakları koyu yeşildir. Çiçekleri gövde vedalların ucunda salkımlar şeklindedir. Meyvesi; esmer kırmızımtırak renkli, tüysüz ve çok tohumludur. Topraküstündeki kısımların içeriğinde “tanem” ve “galegin” adlı alkoloid ve acı maddeler vardır. Bitkinin tamamıtoplanıp, kurutulur.
Faydası:
Anne sütünü artırır. Az miktarda verildiği takdirde kandaki şeker miktarını düşürür. Fazlakullanmamak gerekir.

Keçiboynuzu (harnup)

Keçiboynuzu (harnup)

Açıklama:
Baklagiller familyasından; Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz havzasında yetişen 6-10metre boyunda, kışın yaprak dökmeyen bir ağaç ve onun meyvesidir. Çiçekleri yeşilimtıraktır. Meyvesi 10-20cm boyunda, yassı, etli, açılmayan ve koyu renklidir. İçeriğinde yağ, sakkaroz, glikoz, selüloz ve azotlubileşikler vardır. Çiğ yendiği gibi reçel ve likör de yapılır.
Faydası:
Mide ve bağırsak hastalıklarına faydalıdır. Göğsü yumuşatır, balgam söker ve bronşları boşaltır. İshalikeser. Sigara tiryakileri için faydalıdır.

Kazayağı (kenopodyum)

Kazayağı (kenopodyum)

Açıklama:
Ispanakgiller familyasından; yaprakları kazayağına benzer, Kuzey Amerika`nın doğubölgelerinde yetişen ve Akdeniz bölgesinde de görülen kokulu, otsu bir bitkidir. Topraküstündeki kısımlarındansu buharı distilasyonu ile elde edilen uçucu yağa “kazayağı esansı” denir.
Faydası:
Bağırsak solucanlarını düşürmekte faydalıdır.

Kaynanadili (kaktüs)

Kaynanadili (kaktüs)


Açıklama:
Atlasçiçeğigiller familyasından; bir çeşit bitkidir. Nopal zamkı elde edilir.
Faydası:
Dizanteri ve ishali keser.

Kayakoruğu (kulakotu)

Kayakoruğu (kulakotu)

Açıklama:
Damkoruğugiller familyasından; tam ve etli yapraklı odunsu veya otsu bir bitkidir.Çiçekleri salkım biçimindedir. Yeşil kısmı acıdır.
Faydası:
Yeşil kısımları zeytinyağı ile karıştırılıp, merhem yapılır. Cilt iltihaplarında, egzamada, nasırtedavisinde kullanılır.

Kayısı (prunus armeniaca)

Kayısı (prunus armeniaca)

Açıklama:
Gülgillerden 4-6 metre boyunda bir çeşit meyve ağacıdır. Meyvesi cevizden büyük,derisi ince, açık turuncu renkte, eti sulu, tatlı ve güzel kokulu, tek ve sert çekirdeklidir. Şekerpare, şam,tokaloğlu, imrahor, muhittinbey, hacıkız, hasanbey, darende gibi çeşitleri vardır.
Faydası:
Sinir zafiyetini giderir. Uyku verir. Beyin yorgunluğunu geçirir. İştah açar ve hazmı kolaylaştırır.Nekahat devresini kısaltır. Raşitizmde faydalıdır. Kansızlığı tedavi eder. Kabızlığı giderir. Yüz ve boyunlaratazelik ve güzellik verir.

Kayınağacı (akgürgen)

Kayınağacı (akgürgen)


Açıklama:
Kayıngiller familyasından; kış aylarında yapraklarını döken güzel görünüşlü bir ormanağacıdır. Dalları salkım gibidir. Kabukları halka halkadır. Kabuk ve dallarının kuru distilasyonundan kayınağacıkatranı elde edilir.
Faydası:
Müzmin bronşit, verem tedavisinde kullanılır. Diş ağrısını keser. Kabuklarının suda kaynatılmasıylaelde edilen suyla yüz lekeleri, çiller giderilir. Kıllar temizlenir.

Kayışkıran (eşekotu)

Kayışkıran (eşekotu)


Açıklama:
Baklagiller familyasından; boş arazilerde ve kurak yerlerde yetişen 30-60 cmyüksekliğinde çok yıllık dikenli bir bitkidir. Yaprakları kısa saplıdır. Çiçekleri pembedir. Meyveleri küçüktür.Köklerinde tanen, sakkaroz, zamk, uçucu ve sabit yağ, spinosin ve ononin vardır. Kökleri kullanılır.
Faydası:
Terletir ve idrar söktürür. Vücuda rahatlık verir. Böbrek taşlarının düşürülmesine yardım eder. Böbrekve mesane iltihaplarını giderir. Boğaz ağrılarını geçirir.

Kavun (cucumis melo)

Kavun (cucumis melo)

Açıklama:
Kabakgiller familyasından; vatanı Küçük Asya olan, sürüngen gövdeli, iri meyveli biryıllık bir bitkidir. Yaprakları oldukça büyüktür ve yürek biçimindedir. Çiçekleri, yapraklarının koltuğundançıkar. Meyvesi sulu ve güzel kokuludur.
Faydası:
Sinirleri yatıştırır. Rahat bir uyku verir. Böbrekleri ve kanı temizler. Cide temizlik verir. İdrarsöktürür. Böbreklerdeki kum ve taşların dökülmesine yardım eder. Nikris ve romatizma şikayetlerininhafiflemesini sağlar. Akciğer veremi ve kansızlıkta da faydalıdır. Kabızlığı giderir. Basur memelerininşikayetlerini azaltır. Vücuda serinlik verir. Mide ve bağırsaklarda ülser veya iltihap olanlarla, şeker hastaları veyüksek tansiyonlular yememelidir.

Kavakağacı (populus)

Kavakağacı (populus)


Açıklama:
Söğütgiller familyasından, sulak yerlerde yetişen bir çeşit ağaçtır. Akkavak, titrekkavak,tellikavak, servikavağı, karakavak, Hollandakavağı gibi çeşitleri vardır. Hekimlikte karakavak kullanılır.Karakavak 25-30 metre boyunda, gövdesi kalın bir ağaçtır. Yaprakları üçgen şeklinde, dişli ve tüysüzdür.Yaprak tomurcukları tanen, uçucu yağ, mum, salisin ve populin adı verilen glikozitleri taşır.
Faydası:
Kavak tomurcuklarından hazırlanan merhemler basur memelerinin ve romatizmanın lokal tedavisindekullanılır. Karakavak odunun yakılmasından kömür elde edilir. Mide ve bağırsaklardaki gazı giderir. Yine bukömürden yapılan diş tozları da dişlerin temizlenmesinde ve dişetlerinin kuvvetlendirmekte kullanılır.

Katranköpüğü (agaric)

Katranköpüğü (agaric)
Açıklama:
Çayır mantarlarındandır. Şapkasının alt yüzü dilim dilimdir.


Faydası:
Solunum yolları hastalıklarında kullanılır.

Katrancı (sedirağacı)

Katrancı (sedirağacı)


Açıklama:
Çamgiller familyasından; Lübnan dağlarında ve yurdumuzda Toros dağlarında yetişen40 metre kadar boyu olan çok gösterişli ve heybetli bir ağaçtır. Dalları yataydır. Yaprakları iğne gibi olup, demetşeklindedir. Renkleri, genç yaşında koyu yeşildir. Zamanla açık mavi yeşile dönüşürler. Kozalağı, olgunken açıkkestane renkli, uzunca, oval şeklinde ve 8-12 cm boyundadır. Tohumlarında reçine vardır. Odunu kokuludur.Gövde ve dallarının kapalı yerlerde yakılmasıyla sarıkatran elde edilir.
Faydası:
Mikrop öldürücüdür. Cilt solunum yolları hastalıklarında kullanılır. İdrar söktürür.

24 Ocak 2009 Cumartesi

Katırtırnağı (genista luncea)

Katırtırnağı (genista luncea)

Açıklama:
Baklagiller familyasından; dik duran çalı halinde, her zaman yeşil olan odunsu
bir bitki cinsidir. Genç sürüngenler, narin yapılıdır. Üzerinde çok sayıda yaprak bulunur veya yapraksızdır.
Çiçekleri sarıdır.


Faydası:
İdrar ve balgam söktürür. Hazmı kolaylaştırır. Böbrek ve safra kesesi taşlarının düşürülmesine yardım
eder. Mesane hastalıklarını tedavi eder. Romatizma ve nikriste de faydalıdır. Kabızlığı giderir. Kalp
hastalıklarında da kullanılır.

Kasnı (galbanum)

Kasnı (galbanum)

Açıklama:
Maydanozgillerden; çadıruşağıotu ile şeytanteresi ağacı gibi bitkilerden elde edilen bir çeşitzamktır. Kokusu kuvvetli tadı acıdır.
Faydası:
Ağrı kesicidir. Spazmları önler.

Kasımpatı (krizantem)

Kasımpatı (krizantem)

Açıklama:
Bileşikgiller familyasından; sonbahar aylarında çiçek açan bir süs bitkisidir. Birçokçeşidi vardır.
Faydası:
Bir türünden böcek öldürücü ilaç yapılır.

Kasıkotu (fıtıkotu)

Kasıkotu (fıtıkotu)


Açıklama:
Karanfilgiller familyasından; Avrupa`da, Asya`da ve yurdumuzda yetişen, toprak yüzeyindeyatık olarak gelişen bir veya çok yıllık bitkilerdir. Yaprakları küçüktür ve kümeler halindedir. Hekimlikte;toprağın üstünde kalan kısımları kullanılır.
Faydası:
Böbrek ve mesane hastalıklarını giderir. Fıtıkta faydalıdır. İdrar söktürür. Vücuda rahatlık verir. Kasıkşişmelerini indirir. Bademcik iltihap ve şişmelerini tedavi eder.

Karpuz (harbuz)

Karpuz (harbuz)


Açıklama:
Kabakgiller familyasından; sürüngen gövdeli, parçalı sert yapraklı, sarı çiçekli, iri meyveli,bir yıllık bir bitkidir.
Faydası:
Kanı temizler. Vücuda serinlik verir. Böbreklerdeki kum ve taşların dökülmesine yardım eder.Kemiklerin gelişmesine yardımcı olur.

Kardeşkanı (ejderkanı)

Kardeşkanı (ejderkanı)

Açıklama:
Birçenekgiller sınıfının, zambakgiller familyasından, Kanarya adalarında yetişen birağaç veya ağaçcıktır. Gövdesi kalındır. Yaprakları sert ve kılıç şeklindedir. Dallarının ucunda demet şeklindetoplanmıştır. Yaşlı gövdelerden, boyacılıkta kullanılan, reçinemsi kırmızımtırak bir özsu akar.
Faydası:
Yaraları tedavi eder. Dış kanamaları keser.

Karnabahar (karnabit)

Karnabahar (karnabit)


Açıklama:
Turpgillerden; vatanı Doğu Akdeniz bölgesi olan 2 yıllık otsu bir bitkidir. Yapraklarıkoyu yeşil, çiçekleri beyaz veya sarımtıraktır. Kış sebzelerindendir. Lahanaya benzer. Aslında, lahananın çiçeksaplarının kısalıp etlenmesiyle lahanadan türemiştir. Yenen kısmı, henüz açmamış yoğun çiçek durumudur.Yurdumuzda; güzlük turfanda karnabahar, kışlık karnabahar ve mart karnabahar olmak üzere üç çeşidi vardır.Fosfor ve vitamin bakımından çok zengindir.
Faydası:
Zihin yorgunluğunu giderir. Cinsel gücü arttırır. Sinirleri kuvvetlendirir. İdrar söktürür. Dalakhastalıklarına iyi gelir. Şeker hastalarına faydalıdır. Kalp hastalıklarında şikayetlerin azalmasında yardımcı olur.

Karanfilkökü (geum urbanum)

Karanfilkökü (geum urbanum)


Açıklama:
Gölgelik yerlerde yetişen sarı çiçekli bir çeşit bitkinin, karanfil kokuluköküdür. İlkbahar ve yaz aylarında toplanıp, kurutulur. İçeriğinde tanen vardır.
Faydası:
Mide ve bağırsak bozukluklarını giderir. İshali keser. İştah açar. Ağrıları dindirir. Sinirlerikuvvetlendirir.

Karanfilağacı (caryophyllus aromaticus)

Karanfilağacı (caryophyllus aromaticus)

Açıklama:
Mersingiller familyasından anayurdu Molük adaları olan ve birçoktropik ülkelerde ve başlıca Zengibar, Filipinler ve Hindistan`da yetiştirilen, kış aylarında yaprak dökmeyen birağaçtır. Çiçeğinin tomurcuklarına karanfil denir. Baharat olarak kullanılır. Çiçeklerinden elde edilenkaranfilyağının içeriğinde hidrokarbür, euganol, salisilik asid ve karyofilin vardır. Güzel kokuludur. Tadı acıdır.Baharat olarak kullanılır.
Faydası:
Mikropları öldürür. Ağrıları dindirir. Sinirleri uyarır. Hazmı kolaylaştırır. Koku giderir. İştah açar.İshali keser. Bedeni ve zihni yorgunlukları giderir. Cinsel arzuları kamçılar. Doğumu kolaylaştırır. Karanfilesansı diş macunlarında kullanılır.

Karanfilçiçeği (dianthus caryophyllus)

Karanfilçiçeği (dianthus caryophyllus)


Açıklama:
İkiçenekliler sınıfının, karanfilgiller familyasından; karşılıklı ensiz sivriyapraklı, düğüm düğüm ince saplı, 300 kadar çeşidi bulunan, otsu bir süs bitkisidir. Yaprakları pembe, beyazveya kırmızıdır. Ençok tanınan türü çiçek karanfili`dir. Çok hoş kokuludur. Yapraklarından şurup yapılır.
Faydası:
Ateş düşürür, terletir. İştah açar. Mide üşütmesinden doğan şikayetleri giderir. Dağkaranfilininçiçekleri balla karıştırılıp yenirse, iktidarsızlığı giderir.

Karamuk (agrostemma githago)

Karamuk (agrostemma githago)


Açıklama:
Karanfilgiller familyasından, yurdumuzda hububat yetiştirilen tarlalardagörülen, çoğu zaman buğdayla karışık olarak biten, 30-100 cm yüksekliğinde, tohumları zehirli bir bitkidir.Üzeri tüycüklerle kaplıdır. Yaprakları almaşıktır. Çiçekleri büyük ve güzel ve morumsu pembe ve ender olarakda beyazdır.
Faydası:
Soğuk algınlığını giderir.

Karabiber (dar-i fülfül)

Karabiber (dar-i fülfül)

Açıklama:
İkiçenekliler sınıfının, karabibergiller familyasından, vatanı Doğu Hindistan olan,yaprak dökmeyen tırmanıcı bir bitkidir. Yaprakları yürek biçiminde ve damarlıdır. Çiçekleri sarkıktır. Meyveleriküçük, toparlak ve sapsızdır.
Faydası:
Mideyi ısıtır. İştah açar. Hazmı kolaylaştırır. Mide ve bağırsaklardaki mikropları öldürür. Gaz söktürürve gaz birikmesine engel olur. Şeker hastalığının ilerlemesini durdurur. İdrar söktürür. Enerji verir. Cinselistekleri kamçılar. Sinirleri kuvvetlendirir. Yiyeceklerde baharat olarak kullanılır. Damar sertliği, yüksektansiyon, egzama, üremi, bağırsak iltihabı ve romatizmadan şikayet edenler, mümkün olduğu kadar azkullanmalıdırlar.

Karabaşotu (lavadula stoechas)

Karabaşotu (lavadula stoechas)

Açıklama:
Ballıbabagiller familyasından, bir veya çok yıllık otsu yahut dip kısmı odunsubir bitkidir. Ezildiği zaman çok kuvvetli ve hoş olmayan bir koku çıkarır. Çiçekleri mavi veya menekşerengindedir. Bir türünden karabaşyağı denilen bir esans çıkarılır. Yurdumuzda alçak makilerde bulunur.
Faydası:
Ağrıları geçirir. Kalbe kuvvet verir. Damar sertliğinde faydalıdır. Balgam söker. Sara ve beyinhastalıklarında kullanılır. Uyuşukluğu giderir, zindelik verir.

Kahve (coffea)

Kahve (coffea)


Açıklama:
İkiçenekliler sınıfının, kökboyasıgiller familyasından, vatanı Afrika olan, fakat Asya veAmerika`nın tropik bölgelerinde yetiştirilen, 20 kadar çeşidi olan bir ağaçtır. En çok bilineni Arabistankahvesi`dir. 7-8 metre boyunda bir ağaçtır. Yaprakları sivri uçlu olup, kenarları dalgalıdır. Çiçekleri beyaz ve hoşkokuludur. Meyvesi kiraza benzer; içinde ince iki çekirdek bulunur. Her çekirdeğin içinde aynı şekilde bir tohumvardır. Tohumlarında, kafein alkoloidleri vardır.
Faydası:
Kandolaşımını sağlar. Uykuyu kaçırır, düşünmeyi kolaylaştırır. Yarımbaş ağrılarını dindirir.Uyuşturucu maddelerle zehirlenmelerde faydalıdır. Boğmaca öksürüğünü keser. Nikris ağrılarını teskin eder.Tansiyonu yüksek olanların kahve içmemesi tavsiye edilir. Ayrıca fazla miktarda içildiğinde uykusuzluk, sinirbozukluğu ve çarpıntı yapar.

Karaağaç (ulmus)

Karaağaç (ulmus)

Açıklama:
İkiçenekliler sınıfının, karaağaçgiller familyasından, kışın yaprak döken, bir çeşit ormanağacıdır. Yaprakları kısa saplı, kenarları çift dişlidir. Çiçekleri salkım şeklindedir. Odunu iyidir. Hekimliktekabukları kullanılır.
Faydası:
Ağrıları keser. Yara ve bereleri tedavi eder. Yaprakları kaynatılıp, içilecek olursa kandaki şekermiktarını düşürür.

Karaağaç (ulmus)

Karaağaç (ulmus)

Açıklama:
İkiçenekliler sınıfının, karaağaçgiller familyasından, kışın yaprak döken, bir çeşit ormanağacıdır. Yaprakları kısa saplı, kenarları çift dişlidir. Çiçekleri salkım şeklindedir. Odunu iyidir. Hekimliktekabukları kullanılır.
Faydası:
Ağrıları keser. Yara ve bereleri tedavi eder. Yaprakları kaynatılıp, içilecek olursa kandaki şekermiktarını düşürür.

Kantaron (kantariyyon)

Kantaron (kantariyyon)

Açıklama:
İkiçenekliler sınıfının, bileşikgiller familyasından, bütün dünyada, özellikle ılımanbölgelerde yaygın olan çok yıllık veya bir yıllık bitkidir. Kırmızı, sarı, mavi ve nadiren beyaz çiçekli olanıbulunur. Kökü acıdır. Bu türüne “Büyük Kantaron” da denir. Çoğunlukla kökü kullanılır. Yaz aylarında toplanıpkurutulur.
Faydası:
Vücudu kuvvetlendirir. Ateşi düşürür. İştah açar, hazmı kolaylaştırır. İshali keser. Nekahat devresinikısaltır. Nezle ve bronşite faydalıdır. Öksürüğü keser. Mide ağrılarını dindirir. Yaraların iyileşmesinde yardımıcıolur. Astım, mide ülseri, midede asit fazlalığı, akciğer hastalıkları, damar sertliği ve sinir iltihaplarında dafaydalıdır.

Kanaryaotu (senecio)

Kanaryaotu (senecio)

Açıklama:
Bileşikgiller familyasından bir bitki cinsidir. Adikanaryaotu denilen çeşidi, bütün yılboyunca çiçek açan 10-40 santimetre boyunda bir veya iki yıllık otsu bir bitkidir. Çiçekleri küçük silindirşeklindedir. Meyvelerinin içeriğinde uçucu yağ, tanen, reçine, inulin vardır. Köklerinde ise; “Senecin” ve“Senecionin” adlı iki alkoloid bulunur.
Faydası:
Aybaşı kanamalarını düzenler. Aybaşı ağrılarını keser. Bağırsak kurtlarını düşürür. İshal, dizanteri vekanamalarda faydalıdır. Yaraları iyileştirir. Romatizma ağrılarını keser.

Kakule (cardamon)

Kakule (cardamon)


Açıklama:
İkiçenekliler sınıfının, zencefilgiller familyasından bir bitkidir. Hindistan`da ve Asya`nınsıcak bölgelerinde yetişir. Meyvesi 1-2 cm boyunda bir kapsüldür. İçinde birbiri üzerine oturan siyah, prizmatiktohumları vardır. Meyveler tamamen olgunlaşmadan toplanır. İçeriğinde sineol, terpineol ve asetat vardır.
Faydası:
Ferahlık verir. İştah açar. Mide rahatsızlıklarını ve gazları giderir. Vücuda rahatlık verir.

Kakao (hindbademi)

Kakao (hindbademi)

Açıklama:
İkiçenekliler sınıfının sterculiaceae familyasından, vatanı tropik Amerika olan bir ağacınmeyvesidir. Kakao ağacı 4-10 metre boyundadır. Yaprakları derimsidir. Çiçekleri her mevsimde açar.Meyvelerinin içinde kestane büyüklüğünde tohumları vardır. Tohumlarının içeriğinde teobromin denilenalkoloid vardır. Bu madde uyarıcıdır. Tohumlarından kakao yağı çıkarılır. Kozmetik sanayiide ve eczacılıkta fitilyapmakta kulanılır. Tohumlarının yağı alındıktan sonra elde edilen kakao tozuna çikolata denir.
Faydası:
Uyarıcı, iştah açıcı ve kuvvet vericidir. İdrar söktürür. Vücuttaki zehirlerin dışarı atılmasını sağlar.Böbrek iltihaplarını giderir. Fazla içildiği takdirde çarpıntı ve baş ağrısı yapar.

Kahkahaçiçeği (çitsarmaşığı)

Kahkahaçiçeği (çitsarmaşığı)

Açıklama:
Çitsarmaşığıgiller familyasından, uçları mavi çizgili beyaz çiçekler açan birçeşit sarmaşıktır.
Faydası:
Kabızlığı giderir. Hazmı kolaylaştırır.

Kafuru (kafur)

Kafuru (kafur)

Açıklama:
Tabiatta, bir çok bitkide bulunur. Tıpta kullanılan kafuru “Japonya Kafuru”dur. “CinnamomunCamphorea” ağacının odunu, su buharıyla distile edilerek elde edilir. Kafuru renksiz, şeffaf, billuri yapılı, gevrekparçalarıdır. Kokusu hususi ve keskin, lezzeti sonradan serinlik veren acı ve yakıcıdır. 204 santigrat derecedekaynar. Adi sıcaklıkta uçar. Suda çok az erir. Alkolde, eterde, kloroformda, benzolde ve yağlarda çok erir.
Faydası:
Kan dolaşımını kuvvetlendirir. Beyni ve sinirleri uyarır. Kalp yetersizliğini giderir. Solunum sisteminiuyarır. Bronşların ifrazatını arttırır. İspirto ile karıştırılmış kafuru, ağrıları ve kepeklenmeyi keser. Akciğerhastalıklarında faydalıdır. Ateşli hastalıklarda, uyuşturucu maddelerde zehirlenmelerde ve gece terlemelerinde dekullanılır. Tıpta kafurulu yağ, kafurulu ispirto gibi terkipler kullanılır.

Kabakulakotu (venüsçiçeği)

Kabakulakotu (venüsçiçeği)

Açıklama:
İkiçeneklilerden; 70-80 cm boyunda ince saplı tırmanıcı bir bitkidir. Çiçeklerikoyu kahverengidir. Kokusu pistir.
Faydası:
İdrar söktürür. Aybaşı kanamalarının düzenli olmasını sağlar.

Kabak (cucurbita)

Kabak (cucurbita)


Açıklama:
Kabakgiller familyasından, meyvası sebze olarak kullanılan, otsu bir bitki cinsidir. Köküsaçak şeklindedir. Gövdesi sürüngen, köşeli, ince ve çok uzundur. Üzerinde sert ve kısa tüyler bulunur.Yaprakları büyük, kaba, tüylü; çiçekleri sarıdır. Meyvesi, etli ve suludur. İçinde kabak çekirdeği denilen pek çoktohum vardır.
Faydası:
İdrar söktürür ve idrar tutukluğunu giderir. Böbrek ve mesane iltihaplarını temizler. Prostattan doğanşikayetleri giderir. Mide ve bağırsaklara yumuşaklık verir, kabızlığı giderir. Basuru olanlar için faydalıdır.Yüksek tansiyonu düşürür. Göğsü yumuşatır, öksürüğü keser. Helvacıkabağının çekirdekleri bağırsak kurtlarınındüşmesine yardımcı olur. Lapası dıştan tatbik edilecek olursa boğaz ağrılarını ve kadınlarda görülen akıntıyıkeser.

Kaşu (cacho)

Kaşu (cacho)


Açıklama:
Kaşu akasyasının odunundan elde edilen bir maddedir. Kahverengi, kokusuz bir kütledir. Soğuksuda kısmen, sıcak suda ve alkolde tamamen çözünür.
Faydası:
İshali keser. Vücuda kuvvet verir.

Kaşıkotu (cochleria)

Kaşıkotu (cochleria)


Açıklama:
Turpgiller familyasından; Mart`tan Temmuz`a kadar beyaz çiçekler açan, güzel yeşilrenkli bitkidir. Hardala benzer. Lezzeti acı, kokusu keskindir. Yaprakları etli, kenarları kaşık gibi içeri doğrukıvrıktır. Taze yapraklarında acı ve yakıcı bir esans vardır. Yaprakları ve kökü kullanılır. Taze iken kullanılır.
Faydası:
Skorbütte ve sıracada faydalıdır. Diş eti iltihaplarını giderir. Diş etlerini kuvvetlendirir.

Küçük hindistancevizi (myristica)

Küçük hindistancevizi (myristica)


Açıklama:
Myristicaceae familyasından; Anavatanı Molük olan, diğer sıcak bölgelerdede yetiştirilen, 16 - 18 m yüksekliğinde bir ağaç ve onun meyvesidir. Görünüş itibariyle Portakal ağacına benzer.Tohumları beyazımsı kül halinde ve yuvarlaktır. Kabuğu soyulmuş halde satılır. İçeriğinde uçucu bir yağ vardır.
Faydası:
Vücudu kuvvetlendirir. Hazmı kolaylaştırır. İştah açar. Kalp ve sindirim ilaçları yapmakta kullanılır.

Kızılcık (cornus)

Kızılcık (cornus)


Açıklama:
Kızılcıkgiller familyasından; çoğunluğu çalı veya ağaç halinde odunsu ve bir kaçı da otsukarakterde, kışın yaprak döken veya her zaman yeşil bitki cinsidir. Yaprakları sade, uzun veya kısa saplı,genellikle çatallı tüylüdür. Çiçekleri salkım veya şemsiye şeklindedir. 40 kadar türü vardır. Meyvesi yuvarlaktır.Yurdumuzda yetişen türü sarı çiçekli kızılcıktır. Boyu 7-8 metre kadardır. Çalı şeklinde olanları da vardır. Kışaylarında yapraklarını döker çiçekleri yapraklarından önce açar. Renkleri sarıdır. Yaprakları karşılıklı dizilmiştir.Meyveleri sonbaharda olgunlaşır. 1-1,5 cm boyundadır. Parlak kırmızı renktedirler. Lezzeti buruktur.Meyveleri şeker, müsilajlı maddeler ihtiva eder. Kabuklarında ise reçineli maddeler, tanen ve müsilaj vardır.Meyveleri yenir veya şurubu yapılır.
Faydası:
Meyveleri ishali keser. Kabızlık yapar. Kabukları ateş düşürür. Ağız paslanmasını giderir. Ağızyaralarını geçirir. Şurubu, vücuda kuvvet verir.

Kısamahmut (dalakotu)

Kısamahmut (dalakotu)

Açıklama:
Ballıbabagiller familyasından; Haziran - Eylül ayları arasında pembe ve seyrek olarakda beyaz renkli çiçekler açan, otsu bir bitkidir. 10 - 30 cm boyundadır. Yaprakları; karşılıklı, tüylü, kenarlarıdişili ve küçük bir meşe yaprağı şeklindedir. Çiçekleri üst yapraklarının koltuğunda gruplar halindedir. Meyvesiküçüktür. Çiçekli bitkide uçucu bir yağ, acı maddeler, tanen, glikozitler vardır.
Faydası:
Vücuda kuvvet verir. Ateşi düşürür. İdrar söktürür. Mesane taşlarının düşürülmesine yardımcı olur.Aybaşı tutkluğunu giderir. Öksürüğü keser.

Kırmızıbiber (guinea pepper)

Kırmızıbiber (guinea pepper)

Açıklama:
Olgunlaşak kızarmış yıllık biberin kurutularak toz haline getirilmiş şeklidir.
Faydası:
Hazmı kolaylaştırır. Mide tembelliğini giderir. İştah açar. Kusmayı önler. İshali keser. Mide vebağırsaklarda gaz birikmesini önler. İshali keser. İdrar ve ter söktürür. Cinsel istekleri kamçılar. Grip ve soğukalgınlığında faydalıdır. Merhemi lumbago, nevralji ve romatizmada faydalıdır. Egzama, yüksek tansiyon, üremiveya damar sertliğinden şikayet edenler kullanmamalıdır.

Kırlangıçotu (hilaliye)

Kırlangıçotu (hilaliye)

Açıklama:
Gelincikgiller familyasından, Nisan - Mayıs ayları arasında sarı renkli çiçekler açan, 30- 70 cm yüksekliğinde çok yıllık otsu bir bitkidir. Kuzey Anadolu bölgesinde yetişir. Çiçekleri dallarınınucundadır. Bitkinin tamamında ve özellikle yapraklarında sarı renkli boya maddesi ve alkoloidler vardır. Sapıkırıldığı zaman sarı renkli bir süt akar. Zehirlidir.
Faydası:
Sütü siğil ve nasırların tedavisinde kullanılır.

Kırkdamarotu (cryptogamae)

Kırkdamarotu (cryptogamae)

Açıklama:
Damarlı çiçeksiz bitkilerdendir. 100 kadar çeşidi vardır. Kibritotları,atkuyrukları ve eğreltiotları bu familyadandır. Yol kenarlarında ve kumlu topraklarda yetişirler.
Faydası:
Burun kanamasını keser. Kesiklerde ve çıbanda faydalıdır. Balla karıştırılıp yenecek olursa, nefesdarlığını giderir. Yaraları iyileştirir. Kandaki şeker miktarını düşürür.

Kınakına (kontestozu)

Kınakına (kontestozu)


Açıklama:
Kökboyasıgiller familyasından; anayurdu Peru ve Bolivya olan ve sanayii bitkisi olarakCava, Güney Hindistan, Kolombiya, Seylan, Guatemala, Kamerun ve Kongo gibi tropikal ülkelerde yetiştirilen15-20 metre boyunda bir ağaçtır. Kabuğundan kinin çıkarılır. Kınakınanın içeriğinde kinin, kinidin, kinşonin,singol, kupreol gibi maddeler vardır. Gövde, kök ve kabukları kullanılır. Tadı acıdır.
Faydası:
Ateş düşürür. Sıtmayı tedavi eder. Tifoda faydalıdır. Ağır ve mikroplu hastalıkların nekahat devresinikısaltır. Cilt kaşıntılarında faydalıdır. İştah açar. Kuvvet verir. Kabızlığı giderir. Kinidin alkoloidi taşikardidekullanılır. Vücuda kuvvet verir.

Kınaağacı (hınna)

Kınaağacı (hınna)


Açıklama:
Kınaağacıgiller familyasından, anayurdu Hindistan olan ve Arabistan`da ve Akdenizikliminde yetiştirilen ayrık dallı, beyazımsı kabuklu, karşıt yapraklı bir ağaçtır. Çiçekleri beyaz renkli ve keskinkokuludur. Kurutulmuş yapraklarından kına elde edilir. Saç ve parmakları boyamakta kullanılır.
Faydası:
Ayak terlemelerine engel olur. Dolamada kullanılır. Uyuz ve egzamaya iyi gelir. Guatrın üzerinebağlanırsa, faydası görülür. Sarılık, idrar zorluğu, gastrit ve kolit`de iyileştiricidir. Ağız yaraları ve deriçatlaklarını tedavi eder.

Kılıçotu (sarıkantaron)

Kılıçotu (sarıkantaron)

Açıklama:
Kılıçotugiller familyasından; Mayıs - Eylül ayları arasında sarı renkli çiçekler açan, 30- 100 cm boyunda çok yıllık otsu bir bitkidir. Yaprakları sapsızdır. Koyu yeşildir. Çiçekleri dallarının ucundadır.Çiçek dallarında; pinen, cadinen, tanen, reçine, zamk, acı maddeler ve boya maddeleri vardır.
Faydası:
Sinirleri yatıştırır. İdrar ve balgam söktürür. Göğsü yumuşatır, öksürüğü keser. İştah açar. Zeytinyağıile hazırlanan merhemi yaraları iyileştirir. Filizlenmiş uçlarından yapılan haşlama, bağırsak kurtlarını düşürür.

Hurma (şecere-i temir)

Hurma (şecere-i temir)


Açıklama:
Hurmagiller familyasından sıcak ülkelerde yetişen bir ağacın meyvesidir. Ağacın boyu30 metre kadardır. Gövdesi sütun biçimindedir. Yaprakları büyük ve dilimlidir.
Faydası:
Bedeni ve zihni gelişmeyi sağlar. Besleyicidir. Kansere karşı koruyucudur. Zihni yorgunluğu giderir.Anne sütünün, bol ve besleyici olmasını sağlar. Boğaz ağrılarını keser. Bronşit, öksürük ve soğuk algınlığınınşikayetlerini giderir. Kemik hastalıklarında faydalıdır.

Horasani (semen-contra)

Horasani (semen-contra)


Açıklama:
Bileşikgiller familyasından “Compositae”nin açılmamış çiçekleridir. Halep,Türkistan, Buhara ve Volga nehri etrafında yetişir. Hekimlikte sarımtırak esmer renkli ve küçük tohuma benzerçiçek başları ile diğer kısımları kullanılır. Kokusu anasona benzer. Tadı acı, yakıcı ve fenadır. Etkili maddesiSantonin`dir.
Faydası:
Bağırsak solucanlarını düşürür.

Hodan (borage)

Hodan (borage)

Açıklama:
Hodangiller familyasından mavi beyaz çiçekli bir bitkidir. Hekimlikte çiçekleri ve kökükullanılır. İçeriğinde müsilaj ve madeni tuzlar vardır.
Faydası:
Öksürüğü keser, balgam söktürür. İdrar zorluğunu giderir.

Hiyarşembe (hindhıyarı)

Hiyarşembe (hindhıyarı)

Açıklama:
Baklagillerden leguminoseae denilen büyük ağaçların meyvesidir. Doğu Hind, Antilve Brezilya`da yetişir. Meyvesi siyahtır ve silindiriktir. Terkibinde şeker, pektin, zamk, tanen ve esans vardır.
Faydası:
Kabızlığı önler, fazlası müshildir

Hindyağıağacı (genegerçekotu)

Hindyağıağacı (genegerçekotu)

Açıklama:
Sütleğengillerden bir ağaçtır. Tohumlarından hindyağı çıkarılır. Hindyağıberrak, renksiz veya soluk sarı renkli, koyu kıvamlıdır. Kokusu yok denecek kadar azdır. Lezzeti hafif ve biraztahriş edicidir. Etkili maddesi Ricinoleik asittir.
Faydası:
Müshildir. Kabızlığı giderir. Saçkıranda faydalıdır. Lavmanlarda da kullanılır. Saçların dökülmesiniönler.

Hindistancevizi (cocos nucifera)

Hindistancevizi (cocos nucifera)

Açıklama:
Tropikal bölgelerde yetişen, hurma cinsinden bir çeşit ağacın yemişidir.Portakaldan büyüktür. Kabuğu çok serttir. İçinde sütümsü bir sıvı vardır. Yemişin içinde kabuğuna bitişik yağlıve nişastalı eti vardır. Büyük ve Küçük olmak üzere iki çeşidi vardır. Hekimlikte küçükleri kullanılır.
Faydası:
İdrar söktürür. Böbreklerdeki kum ve taşların düşürülmesine yardımcı olur. Mide ağrılarını giderir.

Hindiba (güneğik)

Hindiba (güneğik)

Açıklama:
Hindiba familyasının örnek bitkisidir. Çiçekleri sarıdır. Yaprakları az ve küçüktür. Sapıyoktur. Kökü uzundur. Kökünün dışı beyaz, içi esmer renktedir. Sütlü, acı bir suare ifraz eder. Yapraklarıhaşlanıp, salata gibi yenir. Kökü de, dövülerek kahve yapılır veya kahveye karıştırılır. Lezzeti mayhoşumsudur.Ak ve kara olmak üzere iki çeşidi vardır. Hekimlikte yaprakları ve kökü kullanılır.
Faydası:
İdrar söktürür. Egzama, güneş yanıkları, akrep ve arı sokmasında faydalıdır. Balgam söktürür. Nikrisağrılarını dindirir. Böbreklerdeki kumların dökülmesine yardımcı olur. Vücuda kuvvet verir.

Hercaimenekşe (viola tricolor)

Hercaimenekşe (viola tricolor)


Açıklama:
Sarı, mor, mavi çiçekleri olan bir çeşit menekşedir. Boyu 20 cm kadardır.
Faydası:
İdrar söktürür. İdraryollarındaki iltihapları giderir. Cilt hastalıkları ve özellikle egzamada faydalıdır.Öksürüğü keser. Damar sertliği ve sarılıkta da kullanılır.

Helvacıkabağı (kestanekabağı)

Helvacıkabağı (kestanekabağı)

Açıklama:
Kabakgillerden tatlısı yapılan bir çeşit kabaktır. Yaprakları uzun ve büyüktür.Çekirdekleri yoktur. Ev ilaçlarında çekirdekleri kullanılır.
Faydası:
Bağırsak kurtlarının düşürülmesinde yardımcı olur.

Hayıt (ayıt)

Hayıt (ayıt)

Açıklama:
Mineçiçeğigiller familyasından; batı ve güney Anadolu`da yetişen bir ağaçtır. Haziran - Temmuzaylarında mor renkli çiçekler açar. Dalları ve yapraklarında, uçucu ve sabit yağ, tanen, sineol, şekerleri kristalizemaddeler ve bir glikozit vardır.
Faydası:
İdrar söktürür. Sancıları keser. Aybaşı kanamalarını düzenler. Anne sütünü artırır. Hazımsızlığıgiderir. Karın ağrısını ve ishali keser. Ayak şişlerini indirir. Akrep ve arı sokmalarında faydalıdır.

Havuç (daucus carota)

Havuç (daucus carota)

Açıklama:
Maydanozgillerden; uzunca koni şeklinde ve etli olan kökünden dolayı sebze olarakyetiştirilen bir çeşit bitkidir. İçeriğinde şeker, A vitamini ve karotin vardır.
Faydası:
Müzmin kabızlığı giderir. Çocuk ishallerini keser. Bağırsak iltihaplarını giderir. Mide ve bağırsakkanamalarını keser. Kansızlığı giderir. Cilde canlılık verir. Anne sütünü artırır. Cilt ve göz hastalıklarını önler.Böbrek ağrılarını dindirir. Vücuda kuvvet verir. Astım, bronşit, ses kısıklığında göğsü yumuşatır, rahatlık verir.Veremde de faydalıdır. Mide ve onikiparmak ülserinde şikayetleri giderir. Kalp hastalıkları ve damar sertliğindefaydalıdır. İdrar ve bağırsak gazlarını söktürür. Aybaşı halinin muntazam ve ağrısız olmasını sağlar. Diş etlerinikuvvetlendirir. Yüz ve boyun kırıklıklarını giderir. Görme gücünü artırır.

Havlıcan (alpinia)

Havlıcan (alpinia)


Açıklama:
Zencefilgillerden, ıtırlı bir bitkidir. Doğu Asya`da yetişir. Kök sapları baharat olarakkullanılır. İçeriğinde “Alpinol” ve “Alpinin” gibi maddeler vardır.
Faydası:
İştah açar. Tükürük ifrazatını artırır. Göğsü yumuşatır. Vücudun güçlenmesini sağlar. Mide, bağırsakgazlarını önler. Mideyi kuvvetlendirir. Hava yutmayı önler. Grip ve soğuk algınlıklarında vücudun ısınmasınısağlar. Baş ağrısı ve baş dönmelerini dindirir. İdrar söktürür. Romatizma ve nikrisin şikayetlerini hafifletir.

Havacıva (alkanna tinctoria)

Havacıva (alkanna tinctoria)


Açıklama:
Hodangiller familyasından; Akdeniz bölgesinde yetişen bir bitkidir. Çiçeklerimavidir. Köklerinin iç tarafı sarı, öz kısmı ise kırmızımtırak renktedir. Kökünden boya elde edilir.
Faydası:
Ağrıları giderir. Bağırsak hastalıklarında faydalıdır.

Hatmi (althaea officinalis)

Hatmi (althaea officinalis)

Açıklama:
Ebegümecigillerden; büyük, yuvarlak, yumuşak yapraklı ve uzun köklü bir bitkidir.Çiçekleri beyazımsı mor veya pembedir. Hekimlikte kökü ve yaprakları kullanıllır. İçeriğinde fazla miktardamüsilaj vardır. Çiçekleri Temmuz ve Ağustos aylarında, kökleri ise Sonbahar aylarında toplanıp, kurutulur.
Faydası:
Nezle ve bronşitin sebep olduğu şikayetleri giderir. Ağız, boğaz ve diş eti iltihaplarını iyileştirir.Bağırsak iltihaplarını giderir. Sancıları dindirir. Dövülmüş hatmi taneleri, vücuda sürülecek olursa, sivrisinek veböcek sokmalarını önler.

Hasırotu (saz)

Hasırotu (saz)


Açıklama:
Hasırgiller familyasından; düz ince uzun, dayanıklı olan yaprakları; minder ve yastık gibişeyleri doldurmaya, hasır örmeye yarayan bir sazdır. Bataklıklarda yetişir.
Faydası:
Bağırsak solucanlarının düşürülmesinde yardımcı olur.

Hardal (sinapis)

Hardal (sinapis)

Açıklama:
Turpgillerden bir çeşit bitkidir. Vatanı Akdeniz bölgesidir. Sarı veya beyaz çiçeklidir.Tohumlarında eterik yağ vardır. İki çeşidi vardır. Siyah hardal: Çiçekleri sarı, meyvesi dört köşeli, kısa vesivridir. Hekimlikte; göğüs hastalıklarında kullanıllır. Beyaz hardal : Soluk kırmızı veya beyaz çiçeklidir.Taneleri, siyah hardalınkinden daha büyüktür. Hekimlikte; daha ziyade siyah hardal tohumu kullanılır. Tesirlimaddesi “potasium mironat” ve “sinigrin”dir. Hardal ruhu : Ilık suya, dövülmüş hardal tohumu konularak eldeedilir. Çok tahriş edici bir maddedir. Deriyi kızartır ve yakar.Hardal kağıdı : Hardal tozunun, kauçuk mahlülü aracılığıyla kağıda yapıştırılması suretiyle elde edilir. Bu kağıtılık su ile ıslatılıp, hardallı tarafı cilde tatbik edilir.Hardal banyosu : Temiz bir tülbentin içine 150 - 500 gram hardal tozu konur. Çıkın yapıldıktan sonra banyosuyuna konur. Hardal kağıdı, keten tohumu lapası veya hardal banyosu 10-15 dakikadan fazla tatbikedilmemelidir.
Faydası:
Beyne veya akciğerlere kan hücum etmesi hallerinde faydalıdır. Bronşit ve zatürreeden doğanşikayetleri giderir. İç organlarda biriken kanı dışarı çeker. Sofrada kullanılan hardal ise hazmı kolaylaştırıp,kabız olmayı önler.

Hanımeli (lonicera caprifolium)

Hanımeli (lonicera caprifolium)

Açıklama:
Hanımeligillerin örneği olan, ilkbaharda güzel kokulu çiçekler açan bir süsbitkisidir. Çiçekleri, kabuğu ve yaprakları kullanılır. 100 kadar türü vardır.
Faydası:
İdrar söktürür. Karaciğer hastalıklarında faydalıdır. Müzmin bronşitte rahatlık sağlar. Nefes darlığınıgiderir. Öksürüğü keser. Nikriste de kullanılır.

Haşhaş (papaver)

Haşhaş (papaver)


Açıklama:
Gelincikler familyasından bir çeşit bitkidir. Baş kısmından afyon, tohumlarında da haşhaşyağı çıkarılır. Afyon, haşhaş meyvelerinin özel bıçakla çizilmesi sonucu akan, süte benzer sıvının güneştekatılaşmış ve esmerleşmiş şeklidir. İçeriğinde morfin, kodein, tebain, papaverin, narkotin gibi maddeler vardır.Uyuşturucudur, zehirlidir. Ev ilaçlarında kullanılmaması gerekir.
Faydası:
Hekimlikte; ağrı ve sancıları giderici ve ishal kesici olarak kullanılır.

Hüsnüyusuf (guguçiçeği)

Hüsnüyusuf (guguçiçeği)


Açıklama:
Karanfilgiller familyasından bir çeşit süs bitkisidir.
Faydası:
Mide üşütmesinden doğan şikayetleri giderir. İktidarsızlıkta da faydalıdır.

Hünnap (çiğde)

Hünnap (çiğde)

Açıklama:
Ayrı çanakyapraklı ikiçeneklilerden bir ağaç ve bu ağacın verdiği kırmızı kabuklu, sertçekirdekli, iri zeytin biçim ve büyüklüğünde bir yemiştir. Güz`ün olgunlaşır. Çiçekleri küçük ve yeşilimsidir.Meyveleri ise tatlımsıdır.
Faydası:
Öksürüğü keser. Balgam söktürür. Vücuda rahatlık verir.

Hıyar (salatalık)

Hıyar (salatalık)

Açıklama:
Kabakgillerden bir çeşit bitkidir. Yemiş gibi yenen veya salatası yapılan, gevrek, serinleticive suluca yemişine de hıyar denir. Terkibinde A ve C vitamini vardır. Birçok çeşidi vardır.
Faydası:
İdrar söktürür. Vücut yorgunluğunu giderir. Romatizma ve mafsal ağrılarında faydalıdır. Susuzluğukeser. Kandaki şeker miktarını düşürür. İnsülin ihtiyacını karşılar. Ter bezlerinin düzenli çalışmasını sağlar. El,yüz, boyun kırışıklıklarını ve lekeleri giderir. Cilde güzellik verir.

22 Ocak 2009 Perşembe

Greyfurt (altıntop)

Greyfurt (altıntop)

Açıklama:
Turunçgiller familyasından; bahçelerde yetiştirilen bir ağaç ve meyvesidir. Meyvesi,portakaldan daha iri, kanarya sarısı renginde, tadı hafif acımsı ve ekşidir. İçeriğinde C vitamini vadır.
Faydası:
İştah açar. Karaciğerin normal çalışmasını sağlar. Safra ifrazatını arttırır. Hazmı kolaylaştırır. İdrartutukluğunu giderir, bol miktarda idrar söktürür. Vücutta biriken suyu ve zehirli atıkları atar. Kanı temizler.Bedeni ve zihni yorgunluğu giderir. Felç ve kanamaları önler. Akciğer ve göğüs hastalıklarında faydalıdır.

Gezağacı (fraxinus ornus)

Gezağacı (fraxinus ornus)

Açıklama:
Ege ve Akdeniz`in sahil kısımlarında yetişen bir çeşit dişbudak ağacıdır. Sarı boyaelde etmekte ve kudret helvası yapmakta kullanılır.
Faydası:
İdrar söktürür ve kabızlığı giderir.

Gelincik (poppy)

Gelincik (poppy)

Açıklama:
Yazın kırlarda yetişen ve gelincikgillere örnek olarak alınan bir çeşit çiçekli bitkidir. Çoğukırmızı renklidir. Yaz aylarında toplanıp, gölgede temiz bir kağıt üzerine serilerek kurutulur. İçeriğinde rheadinevardır. Kokusu hoş değildir. Tadı da acıdır.
Faydası:
Nefes darlığı, astım, bronşit ve göğüs nezlesinde rahatlık sağlar. Boğmacayı keser. Kan tükürme vekan kusmayı keser. Uykusuzluk sorunu için faydalıdır.Yanıkları iyileştirir. Yılancık da faydalıdır.

Güzelavratotu (belladon)

Güzelavratotu (belladon)

Açıklama:
Patlıcangillerden; kireçli topraklarda yetişen 180 santimetre kadar boyunda, birkaçsene yaşayan nahoş kokulu bir bitkidir. Meyveleri kiraz gibi yuvarlak ve siyah renktedir. İçeriğinde Atropinvardır. Zehirlidir. Ev ilaçlarında kullanılmaması gerekir.
Faydası:
Hekimlikte ağrıları dindirmek için kullanılır. Mide ve bağırsak hastalıkları, astım, beyin hastalıkları,kalp hastalıkları ve sinir hastalıklarında kullanılır.

Güveyfeneri (gelinfeneri)

Güveyfeneri (gelinfeneri)

Açıklama:
Patlıcangillerden; kireçli topraklarda yetişen bir çeşit bitkidir. Çiçekleri pembebeyazdır.Yemişleri kiraza benzer. Terkibinde C vitamini vardır. Lezzeti acımtıraktır. Meyveleri Eylül - Ekimaylarında toplanıp, kurutulur.
Faydası:
İdrar ve ter söktürür. Karında toplanan suyu boşaltır. Böbrek taşlarının düşürülmesine yardımcı olur.Sarılıkta da faydalıdır.

Güvercinkökü (jatrorrhiza palmata)

Güvercinkökü (jatrorrhiza palmata)

Açıklama:
Jatrorrhiza palmata adlı bitkinin köküdür. İçeriğinde kolombin vebarberin denilen maddeler vardır. Tadı acıdır.
Faydası:
İshali keser. İştahı açar. Mideyi kuvetlendirir. Fazla kullanıldığı takdirde, mide ve bağırsaklara zararverir.

Günlük (buhur)

Günlük (buhur)


Açıklama:
Tropik bölgelerde yetişen sığala ağacından elde edilen reçinedir.
Faydası:
Nefes darlığını giderir, vücuda rahatlık verir Tütsü olarak kullanılır.

Gülhatmi (althaea rosa)

Gülhatmi (althaea rosa)

Açıklama:
Ebegümecigillerden; yaprakları geniş ve yuvarlak, çiçekleri büyük ve türlü renklerdeolan bir süs bitkisidir.
Faydası:
Balgam söktürür. Vücuda rahatlık verir nezle ve öksürükten kaynaklanan şikayetleri giderir. Boğaz,bademcik ve diş eti iltihaplarını tedavi eder. Bağırsak iltihaplarını giderir.

Gül (rosa)

Gül (rosa)


Açıklama:
Gülgillerin örneği olan bitki ve bunun çiçeğidir. Bir çok çeşidi vardır. Bunlar; kokusu, rengi, şekli,iriliği ve ufaklığı bakımından birbirinden ayrılır. En çok görülen çeşitleri; sarı gül, van gülü, yediveren gülü,Yabani gül ve Şam gülüdür. Pembe gülün taze çiçeklerinden gülsuyu ve gül esansı elde edilir. İçeriğindegeraniol, rodinol, eugenol, citronel ve feniletilalkol vardır. Hekimlikte çiçeklerinin renkli yaprakları kullanılır.Bunlar, gonca halindeyken toplanıp, sıcak bir yerde kurutulur ve ışık almayan kutularda saklanır.
Faydası:
Antiseptik olarak kullanılır. İshali keser. Boğaz ve bademcik iltihaplarını giderir. Göz kanlanmaları vegöz nezlelerinde faydalıdır. Ayrıca krem ve parfümeri sanayiinde kullanılır.

Gözlükotu (gözotu)

Gözlükotu (gözotu)


Açıklama:
Kırlarda kendiliğinden yetişen bir çeşit bitkidir. Yaprakları dantela şeklindedir. Çiçekleri;ufak, beyazımtırak, mavi ve kırmızı benekli olup, yapraklarının ortasındadır. Çiçekleri, yaz aylarında toplanıp,kurutulur.
Faydası:
Göz nezlesi ve göz iltihaplarını iyileştirir. Mide ve bağırsak gazlarını giderir.

Funda (süpürgeotu)

Funda (süpürgeotu)

Açıklama:
Fundagillerden; çiçekleri kırmızımtırak mor ve çan şeklinde olan bir bitkidir. İşlenmemiştopraklarda yetişir. Çalı görünümündedir. Süpürge çalısı da denilen bu bitkinin kökünden ağızlık; dallarından dakaba süpürge yapılır. Çiçekleri, Ağustos ayından itibaren toplanıp, kurutulur.
Faydası:
İshali keser, idrar söktürür. Böbrek kum ve taşlarının düşürülmesine yardımcı olur. Nikriste defaydalıdır. Anne sütünü artırır. Lapası, ağrıları keser. Zeytinyağı ile hazırlanan merhemi, çıban ve egzamadafaydalıdır.

Frenkmaydanozu (chervil)

Frenkmaydanozu (chervil)

Açıklama:
Maydanozgillerden ıtırlı bir bitkidir. Birçok çeşidi vardır.
Faydası:
İdrar ve aybaşı kanı söktürür. Basur memelerinin verdiği şikayetleri giderir. Suyuyla kirpiklerekompress yapılırsa, uzamalarını sağlar.

Frenküzümü (ribes rubrum)

Frenküzümü (ribes rubrum)

Açıklama:
Taşkırangillerden; bir çalıdır. Yemişi uzun salkım şeklinde olup, taneler, ufak vekırmızıdır. Tadı mayhoştur. 150 kadar türü vardır. Daha çok şurubu yapılarak kullanılır. İçeriğinde organikasitler vardır.
Faydası:
İştah açar, hazmı kolaylaştırır. İdrar söktürür, vücuda rahatlık verir. Böbreklerdeki taşlarındüşürülmesine yardımcı olur. Karında toplanan suyu söker. Karaciğer şişliğini giderir. Sarılığı giderir.Romatizma ve mafsal kireçlenmelerinde de faydalıdır. Sindirim yollarındaki iltihapları temizler. Şurubu, çokbesleyicidir.

Filiskin (yarpuz)

Filiskin (yarpuz)


Açıklama:
Akdeniz bölgesinde yetişen, tüylü 10-50 santimetre boyunda, kuvvetli kokusu olan birbitkidir. Yaprakları kısa saplı olup, oval şeklindedir. Çiçekleri morumsu pembelidir. İçeriğinde uçucu yağ vardır.
Faydası:
Mide ağrısını keser. Kusma ve bulantıyı önler. İktidarsızlığı giderir. Vücudun dinç kalmasına yardımcıolur.

Fesleğen (reyhanotu)

Fesleğen (reyhanotu)


Açıklama:
Ballıbabagillerden; yaprakları güzel kokan bir çeşit süs bitkisidir. Akfesleğen,hindfesleğeni, yabanifesleğen, yerfesleğeni gibi çeşitleri vardır.
Faydası:
Öksürüğü keser. Hazımsızlığı giderir. Baş dönmesini durdurur. Zafiyeti giderir. Arı sokmasındafaydalıdır. Ağız yaralarını tedavi eder. Fesleğen kokusu; sivrisinek ve tahtakurusu gibi haşaratı kaçırır.

Fasulye (phaseouls vulgaris)

Fasulye (phaseouls vulgaris)

Açıklama:
Baklagillerden; barbunya, çalı, ayşekadın, horoz gibi birçok çeşitleri olan bir bitkive bunun sebze olarak kullanılan yeşil ürünü ve kuru tohumlarıdır.
Faydası:
Taze fasulye, bedeni ve zihni yorgunlukları giderir. Vücudun kuvvetlenmesini sağlar. Pankreasbezi`nin gereği gibi çalışmasına yardımcı olur. Şeker hastalığını önler ve kandaki şeker miktarını düşürür. İdrartutukluğunu giderir. Albümini düşürür. Böbreklerdeki kum ve taşların dökülmesine yardımcı olur. Karaciğeryetersizliğini tedavi eder. Kalbi ve böbrekleri kuvvetlendirir. Kalp çarpıntılarını giderir. Zehirlenmelerden sonrayenilecek olursa; çabuk iyileşmeyi sağlar. Fasulye pişirilirken, pişirme suyunu en azından 2-3 kere değiştirmekgerekir.

Farekulağı (güveyotu)

Farekulağı (güveyotu)


Açıklama:
Çuhaçiçeğigillerden; tohumları kuşyemi olarak kullanılan bitkilerin cins ismidir.Kokusu güzeldir. Çiçekleri, beyazımtırak erguvan rengindedir. Dallarının ucunda, küçük demetler halindebulunur. Yapraklarının altı tüylüdür. Yaz aylarında toplanıp, kurutulur. İçeriğinde; terpinol, terpinin vethymolgibi kokulu maddeler vardır.
Faydası:
İştahı açar, vücuda dinçlik verir. Nezleyi keser. Göğsü yumuşatır, öksürüğü giderir, balgam söktürür.Diş ağrılarını keser. Sinir bozukluklarını giderir. Görme zafiyetinde de faydalıdır. Midevi, yatıştırıcı ve spazmgidericidir. Yaralar için hazırlanan ilaçların bileşiminde vardır.

Fındık (corylus avellana)

Fındık (corylus avellana)

Açıklama:
Palamutgillerden; kuzey yarımküresinin ılık yerlerinde ve yurdumuzun en çokKaradeniz Bölgesinde yetişen ufak bir ağaçtır. Meyvesi (Fındık), sert bir kabuk içindedir. İçeriğinde nişasta veyağ vardır.
Faydası:
Bedeni ve zihni yorgunluğu giderir. Vücuda kuvvet verir. Nekahat devresinin çabuk geçmesini sağlar.Hamilelere de faydalıdır. Dövülmüş yenirse öksürüğü keser. Varise faydalıdır. Fındıkyağı, böbrek ağrılarınıgiderir. Kum ve taşların düşürülmesinde yardımcı olur. Bağırsak solucanlarını düşürür. Sarada da faydalıdır.Mideleri hasta olanlar, damar sertliği ve yüksek tansiyondan şikayet edenler, çok az yemelidirler.

Erik (prune)

Erik (prune)

Açıklama:
Gülgillerden beyaz çiçekli bir ağacın yemişidir. Erik, çoğu ceviz büyüklüğünde, kabuğu ince,sarıdan kırmızıya ve mora kadar türlü renkte, tadı mayhoş veya tatlı, etli, sulu tek ve sert çekirdekli bir yemiştir.B vitamini bakımından zengindir.
Faydası:
Sinirleri kuvvetlendirir. Zihin yorgunluğunu giderir. Kabızlığı giderir. İdrar söktürür ve vücudunrahatlamasını sağlar. Karaciğer şişliğini giderir. Böbrekleri dinlendirir. Kansızlığı giderir. Kalbi kuvvetlendirir.İştah açar ve hazmı kolaylaştırır. Romatizma, mafsal kireçlenmesi ve nikriste faydalıdır. Çekirdekleri de,bağırsak solucanlarını düşürmekte kullanılır.

Ergeç sakalı (çayırmelikesi)

Ergeç sakalı (çayırmelikesi)

Açıklama:
Gülgillerden dalları sağlam ve sert kırmızımtırak bir bitkidir. Çiçekleri kartaneleri gibidir ve dalların ucunda toplanmışlardır. Yaz aylarında toplanıp kurutulur. Bitkinin her yeri kullanılır.
Faydası:
İdrar söktürür, vücutta biriken zararlı maddelerin atılmasını sağlar. Böbrek mesane ve idraryollarındaki iltihapları giderir. Soğuk algınlığını geçirir. Kanı temizler. Sinirleri yatıştırır. Kalbi kuvvetlendirir.Nefes darlığı ve astımda faydalıdır. Diş ağrılarını keser. Diş eti ve boğaz iltihaplarını giderir.

Enginar (cynara)

Enginar (cynara)


Açıklama:
Bileşikgillerden; kökü yıllarca yaşayıp, her ilkbaharda yeniden süren dikenli bir bitki vebunun sebze olarak yenen iri topuz biçimindeki yeşil çiçeğidir. Killi, kumlu ve rutubetli toprakalarda yetişir. Çokiyi bir besindir. İçeriğinde “cynarine” vardır.
Faydası:
Kandaki üre ve kolestrolü düşürür. İdrar söktürür. Kandaki şeker miktarını ayarlar. Şeker hastaları içinçok faydalıdır. Bedeni ve ruhi bitkinliği giderir. Vücuda dinçlik verir. Sinirleri güçlendirir. Damar sertliği vekalp hastalıklarını önler. Böbreklerdeki kumların dökülmesine yardım eder. Karaciğer hastalıklarının çabukgeçmesini sağlar. Sarılıkta faydalıdır. Romatizmanın şikayetlerini geçirir. Mide ve bağırsakları temizler. İshalikeser. Emzikli kadınlar, böbreklerinde veya mesanelerinde itihap olanlar yememelidir.

Elma (malus)

Elma (malus)


Açıklama:
Gülgillerden çiçekleri pembe, oldukça yüksek bir ağacın meyvesidir. Meyvesi (elma); çoğuyumruktan küçük ve yuvarlak, kabuğu parlak ve sert, kırmızıdan yeşile kadar türlü renktedir. Çekirdekleriufaktır. Dokusu gevşektir. Kokusu hoş, tadı mayhoş veya tatlıdır. Amasya, Gümüşhane, Niğde ve Ferik gibibirçok çeşidi vardır.
Faydası:
Sinirleri ve adaleleri kuvvetlendirir. Bedeni ve zihni yorgunluğu giderir. Hamilelerin bulantı vekusmalarını azaltır. Hastalıkların çabuk geçmesini sağlar. İdrar söktürür, vücutta biriken zararlı maddelerinatılmasında yardımcı olur. Böbreklerdeki kum ve taşların dökülmesine yardım eder. Kanı temizler. Kolestrolüdüşürür. Damar sertliği ve kalp krizlerini önler. Kandaki şeker miktarını düşürür. Kabızlığı giderir. Şekerhastaları için faydalıdır. Dizanteri ve paratifoda iyileşmeye yardımcı olur. Öksürüğü keser. Kompostosu ateşidüşürür. Susuzluğu keser. Uçukları geçirir. Cildin taze ve güzel kalmasını sağlar. Göz ve kulak ağrılarında dakullanılır.

Ekmek ağacı (artocarpus)

Ekmek ağacı (artocarpus)


Açıklama:
Dutgillerden; tropik asya adalarında yetişen ve her mevsimde mahsul veren birbitkidir. Meyveleri ananasa benzer. İçeriğinde bol miktarda nişasta vardır. Meyve ve yaprakları yenir. Ekmekyapmak için de kullanılır.
Faydası:
Besleyicidir.

Ekşi elma (yabani elma)

Ekşi elma (yabani elma)

Açıklama:
Gülgillerden; ormanlarda yetişen bir ağacın meyvesidir. Meyveleri küçük ve çokekşidir. Çiçekleri, açık pembedir.
Faydası:
Mide ve bağırsaklardaki gazı boşaltır. Buralardaki iltihapları giderir.

Ebegümeci (hubbaz)

Ebegümeci (hubbaz)


Açıklama:
Ebegümecigillerden; çiçekleri ilaç, yaprakalrı da sebze olarak kullanılan ve genellikletarla kenarlarında kendi kendine yetişen bir ottur. 20-70 cm. boyundadır. Yaprkalrı sarmaldır. Mayıs - Ağustosayları arasında çiçek açar. Yaprak ve çiçeklerinde fazla miktarda müsilaj vardır. Yaprak ve çiçeklerikurutulmadan kullanılır.
Faydası:
Göğsü yumuşatır, öksürüğü keser. Mide ve bağırsakların muntazam çalışmasını sağlar. Kabızlığıgiderir. Mide bulantısı ve kusmaları önler. Ateşi düşürüp, vücuda rahatlık verir. Boğaz ve bademcik iltihaplarınıgiderir. Nezle, bronşit, nefes darlığı tedavisinde kullanılır. Lapası çıbanların olgunlaşmasını sağlar. Burunkanamasını durdurur. Dişeti hastalıklarını tedavi eder. Mide ağrısını keser. Burun tıkanıklığını giderir.

Ebücehil karpuzu (acıhıyar)

Ebücehil karpuzu (acıhıyar)


Açıklama:
Kabakgillerden elma iriliğinde meyvesi çok acı ve ishal yapıcı bir bitkidir.İçeriğinde “colocynthine” vardır. Zehirlidir ve 2 gramdan fazlası öldürebilir. Haricen kullanılır.
Faydası:
Romatizma, mafsal ve nikris ağrılarını dindirir. Kaşıntıları geçirir.

Eğreltiotu (nepkrodium filixmas)

Eğreltiotu (nepkrodium filixmas)


Açıklama:
Eğreltiotugillerden; kumlu yerlerde yetişen bir cins bitkidir. Çok çeşidivardır. Boyu 120 cm. kadardır. Kökü kalındır. Dışı siyahi, içi beyazdır. Zehirlidir. Tavsiye edilen miktarıaşmamak gerekir. Hekimlikte erkek eğreltiotu kullanılır. Gebeler ve kansızlar kullanamaz.
Faydası:
Bağırsak solucanları ve tenyaları düşürür. Memeli basur ve variste de faydalıdır.

Eğirotu (azakeyeri)

Eğirotu (azakeyeri)


Açıklama:
Yılanyastığıgiller familyasından; akarsu kıyıları ve bataklıklarda yetişen 60-70 cm.boyunda bir otsu bitkidir. Meyveleri yeşilimsi renktedir. Çiçekleri, siyahımsı-erguvani renklidir. Tadı mayhoştur.
Faydası:
İştahı açar, mide ve bağırsak gazlarını giderir. Mide ekşimesini geçirir. Mide ülserini iyileştirir , reflü içinde faydalıdır İdrarve adet söktürür. Dişetlerini kuvvetlendirir. Ter söktürür, ateşi düşürür ve ağrıları dindirir. Kusturur, aksırtır.Sinirleri yatıştırır. Sarılık ve nikris tedavisinde kullanılır.

Eşek kulağı (mayasılotu)

Eşek kulağı (mayasılotu)

Açıklama:
Sığırdiligillerden; çiçekleri beyaz ve menekşeye çalar renkte, yaprakları neşterşeklinde bir bitkidir. Mart-Temmuz ayları arasında toplanıp, kurutulur.
Faydası:
Müzmin ishali keser. Nefes darlığını giderir. Göğsü yumuşatır. Bronşitte faydalıdır. Öksürüğü keser.Ağız, dil ve boğaz iltihaplarını giderir.

Duvar sarmaşığı (ivy)

Duvar sarmaşığı (ivy)

Açıklama:
Sarmaşıkgiller familyasından; uzun ömürlü, 50 metre kadar boyunda, her zamanyapraklı, tırmanıcı bir bitkidir. Yaprakları tüysüz ve serttir. Üst yüzeyleri koyu, alt yüzeyleri ise açık yeşilrenktedir. Meyvesi, siyahımsı mor renktedir. İçeriğinde “hederin” vardır. Zehirlidir. Ev ilaçlarındakullanılmamalıdır.
Faydası:
Kabızlığı giderir. Kusturur ve aybaşı kanı söktürür. Haricen kullanılacak olursa, yaraları tedavi eder.

Dut (morus)

Dut (morus)


Açıklama:
Dutgillerden yapraklarıyla ipek böceği beslenen bir ağaçtır. Meyveleri, Beyaz ve kara olur.Karadut ekşidir. Dutusaresi çıkartılır. Hekimlikte şurubu, meyveleri, ve yaprakları kullanılır.
Faydası:
Beyaz dut yaprakları idrar söktürür. Vücutta biriken suyu boşaltır. Aç karnına yenen beyaz dut,Bağırsak solucanlarının düşürülmesini sağlar. Mide ve bağırsakların düzenli çalışmasını sağlar.Karadut şurubu pamukçuk hariç diğer ağız ve bademcik iltihaplarını giderir.

Dulavrat otu (pıtrak)

Dulavrat otu (pıtrak)

Açıklama:
Bileşikgillerden; yol kenarlarında ve seyrek koruluklarda yetişen bir bitkidir. 1-1,5 metreboyundadır. Kökü ve yaprakları kullanılır.
Faydası:
Yapraklarından yapılan ilaçlar, romatizma ve nikris ağrılarını giderir. Mide iltihaplarını iyileştirir.Kökünden yapılan ilaçlar ise, deri iltihapları ve egzamanın tedavisinde ve karaciğer hastalıklarında kullanılır.

Dulaptalotu (daphne mezereum)

Dulaptalotu (daphne mezereum)

Açıklama:
örnek bir bitkisi olan bir ağaçcıktır. Yüksek yerlerdeyetişir. Çiçekleri güzel kokuludur. Meyveleri kırmızımtıraktır. Yaprakçıkları ise, açık yeşildir. Kabuklarıkullanılır.
Faydası:
Zona tedavisinde faydalıdır.

Domates (solanum lycopersium)

Domates (solanum lycopersium)

Açıklama:
Patlıcangillerden bir çeşit bitkidir. Ürünü için yetiştirilir. Vatanı Meksika vePeru`dur. Yabani türünün meyveleri yuvarlak ve kiraz kadar küçüktür. Domatesin içeriğinde lycopin denilen birmadde bulunur. A, B, C vitamileri bakımından zengindir. Gövde ve yapraklarında solanin denilen zehirli biralkoloid bulunur.
Faydası:
Bol idrar söktürür. Vücutta biriken zehirli maddelerin atılmasını ve kanın durulmasını sağlar, damarsertliğini giderir. Romatizma ve nikriste faydalıdır. Safra ve böbrek taşlarının düşürülmesine yardımcı olur.Üremiyi düşürür. Hazmı kolaylaştırır. Kabızlığı giderir. Mide ve bağırsakların düzenli bir şekilde çalışmasınısağlar. Cilde tazelik ve pembelik verir. İsiliği ve mayasılı giderir. Nasırların sökülmesine yardımcı olur.Çıbanların olgunlaşmasını sağlar. Arı sokmasında ve yanıkların tedavisinde faydalanılır. Kansere karşı korur.Midesi zayıf olanlar, böbrek ve mesanelerinde iltihap olanlar, suyunu içmelidirler.

Dolama otu (paronychia serpilifolia)

Dolama otu (paronychia serpilifolia)

Açıklama:
Karanfilgiller familyasından yeşil ve beyaz renkte küçük çiçekleribulunan bir çeşit bitkidir. Yaprakları beyazımtırak yeşildir. Kökü kullanılır.
Faydası:
Dolama ve çıbanların tedavisinde kullanılır.

Dişbudak ağacı (fraxinus excelsior)

Dişbudak ağacı (fraxinus excelsior)


Açıklama:
Zeytingillerden sert keresteli bir ağaçtır. Boyu 30 metre kadardır.Yaprakları 9-13 parçalı bir dantela görünümündedir. İlkbahar ve yaz aylarında kabuğu ve yaprakları toplanıpkurutulur.
Faydası:
Ateşi düşürür, vücuda kuvvet verir. Anne sütünü artırır. Romatizma ve nikris ağrılarını keser.Kabızlığı giderir. (kabuğu ise kabızlık yapar, ishali keser) idrar söktürüp, vücutta biriken zararlı maddelerinatılmasını sağlar. Mobilyacılıkta da kullanılır.

Devetabanı (phlodentron)

Devetabanı (phlodentron)

Açıklama:
Bileşikgillerden geniş yapraklı, her türlü toprakta yetişebilen bir bitkidir. Çiçekleri,yapraklarından önce açar, altın sarısı rengindedir. Hekimlikte çiçekleri ve yaprakları kullanılır. ÇiçekleriNisan`da, yaprakları ise, Haziran ve Temmuz aylarında toplanıp, kurutulur.
Faydası:
İdrar söktürür. Ağrıları dindirir. Sinirleri yatıştırır ve vücuda kuvvet verir. Astım, nefes darlığı, bronşitve soğuk algınlığında şikayetleri geçirir. Göğsü yumuşatır, öksürüğü keser. Nezle ve ciğer iltihabında dakullanılır. Yaraların iyileşmesinde ve çıbanların olgunlaşmasına yardımcı olur.

Devekulağı (büyük dulavratotu)

Devekulağı (büyük dulavratotu)


Açıklama:
Bileşikgillerden bir çeşit bitkidir. Yaprakları enli ve yeşildir. Altları sincabirenktedir. Kökü kalındır. Çiçeklerinde ince, uzun dikenleri vardır. Kökleri toplanır, ince ince dilimlenip,kurutulur. Acıdır. Yaprakları da gölgelik bir yerde kurutulur.
Faydası:
İdraryollarında biriken kum ve taşların dökülmesine yardımcı olur. Kanı temizler. Terletir, vücudabiriken zararlı maddelerin atılmasını sağlar. Romatizma ve nikrisin şikayetlerini giderir. Vücuda rahatlık verir.

Devedikeni (chardon)

Devedikeni (chardon)

Açıklama:
Bileşikgillerden; tarlalarda yetişen 1 metre kadar boyunda bir bitkidir. İnce veçengellidir. Yaşken güzel kokuludur. Kuruyunca bu koku kaybolur.
Faydası:
Ateşi düşürür, terletir ve vücuda rahatlık verir.

Dereotu (tereotu)

Dereotu (tereotu)


Açıklama:
Maydanozgillerden iplik biçiminde yaprakları olan güzel kokulu bir bitkidir. Sonbaharaylarında toplanıp, kurutulur.
Faydası:
Mide ve bağırsak gazlarını söktürür. Hazmı kolaylaştırır, midenin gereği gibi çalışmasını sağlar.Hıçkırık ve hava yutmayı önler. Sinir zafiyetini giderir. Uyku verir. Aybaşı kanamalarının kolay olmasını sağlar.Anne sütünü artırır. İştah açar. Ağız kokusunu giderir. Çocuklardaki gaz ağrılarını giderir. Yemeklere vesalatalara tat vermek için konur. Hamileler kullanmamalıdır.

Denizsaçı (mousse de corse)

Denizsaçı (mousse de corse)

Açıklama:
Deniz kayalarında bulunur. Kuru iken saç gibi ince, esmer, birbirine girmişliflerdir. Deniz bitkileri gibi kokar. Tadı tuzludur.
Faydası:
Bağırsak solucanlarını düşürür.

Denizkadayıfı (carrageen)

Denizkadayıfı (carrageen)

Açıklama:
Esmer su yosunlarından bir çeşit deniz bitkisidir.
Faydası:
Solunum ve hazım sistemi nezlelerini giderir. Vücudu besleyici olarak da kullanılır.

Denizüzümü (ephedra campylopoda

Denizüzümü (ephedra campylopoda


Açıklama:
Yurdumuzun hemen hemen her yerinde yetişen her zaman yeşil, uzunömürlü, çalı görünümünde bir bitkidir. Gövdesi incedir. Yaprakları, gövde üzerine karşılıklı, çapraz şekildedizilmiştir. İçeriğinde “efedrin alkoloid” bulunur. 35 kadar türü vardır.
Faydası:
Astım hastalığının şikayetlerini giderir. Terletir. Ateş düşürür. Romatizma ağrılarını dindirir.

Demirhindi (tamarin)

Demirhindi (tamarin)

Açıklama:
Baklagillerdn bir çeşit ağaçtır. Boyu 25 metre kadardır. Meyvesinden şerbet yapılır.Sıcak ülkelerde yetişir. Çiçekleri sarı kırmızı salkımlar halindedir. Meyvesi koyu kırmızımtırak, büyük vetohumludur. Meyvesinin mayhoş lezzetli, macuna benzeyen öz kısmı kullanılır. İçeriğinde ekşi maddeler, nişastave şeker vardır.
Faydası:
Susuzluğu giderir. Vücuda rahatlık ve serinlik verir. 20 gramı müshil tesiri gösterir. Bağırsaklarıtemizler. Soğuk içilir.

Defne (laurus nobilis)

Defne (laurus nobilis)

Açıklama:
Defnegillerden yaprakları güzel kokulu ve yaz kış yeşil olan ağaçtır. Boyu 2 metrekadardır. Akdeniz kıyılarında yetişir. Meyveleri yuvarlaktır. Rengi siyahımtıraktır. Yapraklarından yeşil renklibir yağ çıkarılır.
Faydası:
Terletir, ateşi düşürür, vücuda rahatlık verir. İdrar ve adet söktürür. İştah açar, Hazmı kolaylaştırır.Sinir ağrılarını (nevralji) dindirir. Yağı bazı merhemlerle karıştırılır. Baharat olarak da kullanılır. Hamilelerkullanmamalıdırlar.

Darı (akdarı)

Darı (akdarı)

Açıklama:
Buğdaygillerden, kuraklığa dayanıklı bir bitkidir. Tohumları besin olarak kullanılır.
Faydası:
Darı unundan yapılan yiyecekler, zihin yorgunluğunu giderir. Sinirleri kuvvetlendirir. Hamilelere defaydası vardır.

Damkoruğu (kulakotu)

Damkoruğu (kulakotu)

Açıklama:
Damkoruğugillerden ılık iklimlerde yetişen bir bitkidir. Çiçekleri kırmızıdır.Yaprakları etli ve çiçeklerin dibindedir. Haziran - Ağustos ayları içinde toplanır. Çoğu zaman taze haldekullanılır.
Faydası:
Basur memelerini giderir. Nasırları söker.

Damkoruğu (kulakotu)

Damkoruğu (kulakotu)


Açıklama:
Damkoruğugillerden ılık iklimlerde yetişen bir bitkidir. Çiçekleri kırmızıdır.Yaprakları etli ve çiçeklerin dibindedir. Haziran - Ağustos ayları içinde toplanır. Çoğu zaman taze haldekullanılır.
Faydası:
Basur memelerini giderir. Nasırları söker.

Dalakotu (kurtluca)

Dalakotu (kurtluca)

Açıklama:
Eğreltiotugillerden; sıcak bölgelere yetişen bir bitkidir. Güzel kokulu, pembe çiçeklerivardır. Yapraklarının üstü parlak, altı donuk yeşil kadife rengindedir. Tadı acıdır.
Faydası:
Ateşi düşürür, vücuda kuvvet verir. Dizanteri ve ishali keser. Nefes almayı kolaylaştırır. Öksürüğükeser. Karaciğer ve mide hastalıklarının iyileşmesine yardım eder.

Düğün çiçeği (girit lalesi)

Düğün çiçeği (girit lalesi)


Açıklama:
Düğünçiçeğigillerden; 30-60 cm. boyunda, uzun ömürlü bir bitkidir. Kökleriipliksidir. Nisan - Haziran aylarında çiçek açar. Zehirlidir. Yaprakları çok küçüktür ve üç parçalıdır. Hekimliktenadiren kullanılır.
Faydası:
Basur memelerinin şikayetlerini giderir.

20 Ocak 2009 Salı

Civanperçemi (yaraotu)

Civanperçemi (yaraotu)

Açıklama:
Bileşikgillerden; çeşitli türleri olan bir kır bitkisidir. Kuru topraklarda, yol kenarındayetişir. Yaprakları uzun ve parçalıdır. Çiçekleri beyaz ve pembedir. Kandil şeklinde gruplaşmıştır. Kokusu çokgüzeldir. Hekimlikte dal, yaprak ve çiçekleri kullanılır. İçinde Achillein denilen acı bir madde vardır.
Faydası:
Hazımsızlığı ve kansızlığı giderir. Kanı temizler. Balgam söktürür, öksürüğü keser. Sinirleri ve vücudukuvvetlendirir. Bağırsak ve mide gazlarını giderir. İshali keser. Basur memelerini tedavi eder. Kızamık,boğmaca, raşitizm, albasması, aybaşı gecikmesi ve kemik hastalıklarında faydalıdır. İdrar söktürür. Yaralarıiyileştirir.

Ciğerotu (pulmonaria officinalis)

Ciğerotu (pulmonaria officinalis)

Açıklama:
Nodangiller familyasından; 10-15 santimetre boyunda çok yıllık, otsu birbitkidir. Çiçekleri; önceleri kırmızımtıraktır. Sonradan morumsu-maviye dönüşür. Gövdesi dik ve tüylüdür.İçeriğinde tanen, müsilaj, şekerler, reçine ve sabit yağ vardır. Yaprakları kullanılır.
Faydası:
Göğsü yumuşatır. Öksürüğü keser. Akciğer hastalıklarında faydalıdır. İdrar söktürür.

Cevizağacı (koz)

Cevizağacı (koz)


Açıklama:
Uzun ömürlü; gövdesi kalın, kerestesi ve meyvesi değerli ulu bir ağaçtır. Yemişi nişastalı veyağlıdır. Hekimlikte; yaprakları, meyvesinin üzerindeki yeşil kabukları ve yağı kullanılır. Bir çok çeşidi vardır.
Faydası:
Yaprakları ve kabukları ile hazırlanan ilaçlar kanı temizler, kansızlığı giderir. İshal ve dizanteriyikeser. Verem ve şeker hastalığında hem besleyici, hem de tedavi edicidir. Kadınlarda görülen beyaz akıntıyıkeser. El ve ayak donuklarında, deri çatlaklarında faydalıdır. Saç ve elleri boyamakta da kullanılır. Çok kuvvetlibir besin olduğundan fazla yememelk gerekir. Cevizyağı, raşitizm ve sıracada faydalıdır. Kabızlığı giderir.Bağırsak solucanlarını düşürür. Derinin yanmasını önler.

Centiyane (yılanotu)

Centiyane (yılanotu)


Açıklama:
Doğu Karadeniz bölgesi ve Uludağ`da yetişen, 1 metre kadar yükseklikte, geniş yapraklı,kalın köklü bir bitkidir. Kökü acıdır. İçi sarı, dışı esmerdir. Hekimlikte, kökü kullanılır. Sarı ve mavi türü vardır.
Faydası:
İştah artırır, hazmı kolaylaştırır. Ateşi düşürür, vücuda kuvvet verir. Mide zafiyeti ve ekşimesinigiderir. Kansızlıkta da faydalıdır.

Burçak (lathyrus)

Burçak (lathyrus)


Açıklama:
Baklagillerden; taneleri hayvan yemi olarak kullanılan bir bitkidir. Taneleri mercimeğebenzer.
Faydası:
Lapası; ezik, çürük tedavisinde; taneleri ise, isilik ve mayasılda kullanılır.

Buğday (triticium vulgare)

Buğday (triticium vulgare)


Açıklama:
Birçenekligillerdendir. Sapları kamışsıdır ve içleri boştur. Çiçekleri başakşeklindedir. Yemişlerine buğday denir. İçeriğinde B vitamini ve karbonhidratlar vardır. Bunlar, tanelerinkepeğindedir. Bu nedenle buğday unu ne kadar çok kepekli, yani esmer olursa, o derece faydalı olur.
Faydası:
Kepekli buğday unundan yapılan ekmek, kurabiye ve benzerleri bağırsakların düzenli çalışmasınısağlar. Kabız olmayı önler. Çimlendirilmiş buğday tanesi zihin yorgunluğu ve sinir bozukluklarını giderir.Damar sertliği, mide ve cilt hastalıkları olanlar, taze ekmek ve sıcak börek gibi şeyler yememelidirler.

Boruçiçeği (çançiçeği)

Boruçiçeği (çançiçeği)

Açıklama:
Çançiçekgillerden; çiçekleri boru biçiminde olan bir bitkidir. Çiçekleri turuncurenktedir.
Faydası:
Nefes darlığı, bronşit ve astımın sebep olduğu rahatsızlıkları giderir.

Bitotu (mezevek)

Bitotu (mezevek)

Açıklama:
Düğünçiçeğigiller familyasından; bir çok çeşidi bulunan ve kuzey yarımkürede yetişen birbitkidir. Tohumlarında Delphinine vardır. Zehirlidir.
Faydası:
Bit, pire gibi zararlı asalak ufak böcekleri öldürmekte kullanılır.

Binbirdelikotu (hypericum calycinum)

Binbirdelikotu (hypericum calycinum)

Açıklama:
Çalılık ve fundalıklar arasında yetişen uzun ömürlü bir otsu bitkidir.30-80 santimetre boyundadır. Gövdesi dört köşelidir. Yaprakları sapsızdır. Çiçekleri parlak sarı renktedir. Mayısve eylül aylarında çiçek açar.
Faydası:
İdrar ve balgam söktürür. İştah açar. Sinirleri yatıştırır.

Biberiye (kuşdili)

Biberiye (kuşdili)

Açıklama:
Ballıbabagillerden; Akdeniz çevresinde çok yetişen; küçük, kalınca, ensiz ve kokuluyaprakları ile çiçeklerinden faydalanılan bir bitkidir. Yaprakları iğneye benzer. Boyu 2 metre kadardır. Çiçeklerimavi veya eflatundur. Çiçeklerinden renksiz veya soluk sarı renkte olan biberiye esansı çıkarılır. İçeriğindekafuru, sineol, kamfen, pinen, borneol ve bornilasetat vardır.
Faydası:
Hazımsızlığı giderir. Çarpıntıyı keser. Yarımbaş ağrılarını giderir. Baş dönmesini keser. Astım, bronşitve kansızlıkta faydalıdır. Yağlı saçların yağını alır. Burkulmalarda ve deri yaralarında da haricen kullanılır. İdrarve adet söktürür. Safra ifrazatını arttırır.

Biber (filfil)

Biber (filfil)
Açıklama:
Patlıcangillerden; taze iken yeşil ve çoğu acı olan meyvesi; sebze ve baharat olarak kullanılır. Bolmiktarda C vitamini vardır. Acı ve tatlı, yeşil ve kırmızı çeşitleri vardır.
Faydası:
Kırmızı biber ile hazırlanan ilaç, nevralji, lumbago ve romatizmada faydalıdır. Ayrıca biber, mideyikuvvetlendirir. İştahı açar ve hazmı kolaylaştırır. Kanamaları önler. Cinsel arzuları kamçılar.

Bezelye (pisum)

Bezelye (pisum)

Açıklama:
Baklagillerden tırmanıcı bir bitki ve onun tohumudur.
Faydası:
Kabızlığı giderir. Kan yapar. Kan kanserine karşı korur.

Besbase (macis)

Besbase (macis)

Açıklama:
Hindistancevizi çekirdeğini örten özlü zardır. İçeriğinde esans ve yağ vardır.
Faydası:
Teskin edici iştah açıcı ve vücudu kuvvetlendiricidir. Tavsiye edilen milktarı aşmamalıdır Aksi haldezehirlenme belirtileri görülebilir.

Bergamot (citrus bergamia)

Bergamot (citrus bergamia)

Açıklama:
Sedefotugiller familyasından bir çeşit narenciye türüdür. Meyvesininkabuklarından güzel kokulu bir esans yapılır. Dalları seyrek ve kısa dikenlidir. Meyvesi armut şeklinde,sarımtırak yeşil veya altın sarısı rengindedir. 8-10 dilimi vardır. Bergamot meyvasından çıkarılan esansyeşilimtırak veya sarımtırak yeşil renktedir. Acı fakat hoş kokuludur.
Faydası:
Koku vermesi için bazı ilaçlara ve çaya karıştırılır. Reçeli de yapılır.

Behmen (kavzakökü)

Behmen (kavzakökü)


Açıklama:
Turp`a benzer, otsu bir bitkidir. 20 Ocak ile 20 Şubat arasında çiçek açar. Çiçeğininrengine göre kızılbehmen ve akbehmen adında iki türü vardır.
Faydası:
Basur memelerinden doğan şikayetleri giderir.

Beşparmakotu (kazotu)

Beşparmakotu (kazotu)
Açıklama:
Gülgillerden; yol kenarında ve çayırlarda yetişen 40-70 santimetre boyunda yabani birbitkidir. Yaprakları beşparmak şeklindedir. Rozete benzer. Gümüşi renktedir. Uzun saplı çiçekleri, yapraklarınarasından çıkar. Altın sarısı rengindedir. Yaprak ve kökleri Temmuz, Ağustos aylarında toplanıp kurutulur.
Faydası:
İshali keser. Mide rahatsızlıklarını giderir. Vücuda kuvvet verir. Bademcik ve boğaz ağrılarını giderir.Diş ağrılarını dindirir. Diş etlerini kuvvetlendirir. Yüz lekelerini giderir ve cildi yumuşatır.

Basurotu (küçükkırlangıçotu)

Basurotu (küçükkırlangıçotu)


Açıklama:
Düğünçiçeğigiller familyasından; ilkbaharda çalılıklar arasında yetişen küçük birbitkidir. Yaprakları üç parçalıdır. Yeşilimtıraktır. Yumruları yapraklarının arasındadır. Kökü küçüktür. Çiçeklerialtın sarısı rengindedir. Sabahları açar, akşamları kapanırlar. Ev ilaçlarında kökleri kullanılır.
Faydası:
Basur memelerinden doğan şikayetleri giderirler.

Banotu (konca)

Banotu (konca)


Açıklama:
Patlıcangiller familyasından; yol kenarlarında, gölgelik yerlerde yetişen, 80 santimetre kadarboyunda uyuşturucu ve zehirli bir bitkidir. Açık yeşil renktedir. Her tarafında beyaz, uzun tüyler vardır.Çiçekleri sarımtırak, kırmızımsı mor renktedir. Meyvesinin içinde yüzlerce tohumu vardır. Ev ilaçlarındakullanılması tavsiye edilmez.
Faydası:
Teskin edicidir. Titreme ve çarpıntıyı giderir. Uykuyu kaçırır. Keyif verir. Beyin hastalıkları, korehastalığı ve nikriste faydalıdır.

Bamya (hibiscus esculentus)

Bamya (hibiscus esculentus)


Açıklama:
familyasından; yaprakları asma yaprağına benzeyen, meyvesibeş bölmeli, tohumları yuvarlak ve yeşilimtrak gri renkte, sebze olarak yenen bir bitkidir. Amasya, Balıkesirbamyası gibi çeşitleri vardır.
Faydası:
Kabızlığı giderir. Mide ve bağırsakların düzenli çalışmasını sağlar.

Ballıbaba (laminum)

Ballıbaba (laminum)

Açıklama:
Ballıbabagiller familyasından bir çeşit bitkidir. Benekli ballıbaba ve arıların çok sevdiğiak ballıbaba gibi türleri vardır.
Faydası:
Kabakulak, mayasıl ve kanlı basurda faydalıdır.

Baldıran (ağuotu)

Baldıran (ağuotu)

Açıklama:
Maydanozgillerden nemli yerlerde yetişen 1-2 metre boyunda zehirli bir bitkidir. Gövdesikalındır. Saplarının alt kısmı erguvani renktedir. Yeprakları büyük, çiçekleri yayvan ve küçüktür. Terkibindeconiine vardır. Büyük baldıran ve küçük baldıran olmak üzere 2 çeşidi vardır. Ev ilaçlarında kullanılmaz.
Faydası:
Hekimlikte ağrı giderici ve spazm giderici olarak, siyatik, tetanoz, epilepsi, trilemnius nevraljisi vekore hastalığının tedavisinde kullanılır.

Baldırıkara (fujer)

Baldırıkara (fujer)

Açıklama:
Eğreltiotugillerden; nemli yerlerde yetişen otsu bir bitkidir. Yaprakları at yelesini andırır.Yurdumuzun hemen hemen her yerinde yetişir.
Faydası:
Grip ve soğukalgınlığında hastayı rahatlatır. Balgam söktürür. Mide ağrılarını keser. Böbrekkumlarının dökülmesini sağlar. Derideki şişlikleri indirir. Saç dökülmesini önler. Aybaşı kanamalarının düzenliolmasını sağlar. Diğer ilaçlara da tat verici olarak kullanılır.

Balıkotu (hablülhilal)

Balıkotu (hablülhilal)


Açıklama:
Cava`da ve Malabar`da yetişen ve zehirli meyvesiyle balıkları sersemleterek yakalamayayarayan zehirli bir bitkidir. 50 santim boyundadır. Dalları yeşil ve tüylüdür. İlaç olarak yaprak ve çiçeklerikullanır.
Faydası:
Terletir, idrar söktürür. Vücudu rahatlatır. Had bronşit ve nezlede, bütün bulaşıcı hastalıklardakullanılır.

Bakla (ful)

Bakla (ful)

Açıklama:
Baklagillerden hazmı kolay ve besleyici bir bitkidir. Ev ilaçlarında çiçekleri kullanılır. Bir çeşidiolan acıbakla ise, acı ve otsu bir bitkidir.
Faydası:
İdrar yollarını temizler. Böbrek ağrılarını dindirir. Böbrek iltihaplarını giderir. Böbrek kum vetaşlarının düşürülmesine yardımcı olur. Lumbago, romatizma, siyatik ve dolama şikayetlerini giderir.

Badem (prunus amygdalus)

Badem (prunus amygdalus)

Açıklama:
Gülgillerden bir çeşit ağacın yemişidir. Meyvesi ancak çağla halindeyken yenir.Olgunlaştıktan sonra, sert kabukla kaplı olan içi yenir. Hekimlikte kullanılan kısmı da burasıdır. Başlıca 2 çeşidivardır.- Acıbadem- Tatlıbadem
Faydası:
Badem, bedeni ve zihni yorgunluğu giderir. Hamilelerin zayıf düşmemesini sağlar. Sütle içilirsemideyi kuvvetlendirir. Kabızlığı giderir. Nekahat devresini kısaltır. Böbrek mesane ve tenasül yollarındakiiltihapları giderir. Baş ağrısı, karaciğer ve böbrek ağrılarını hafifletir. Bronşit, boğaz ağrısı, anjin, boğaz yanmasıve akciğer hastalıklarında faydalıdır. Bademyağı kabızlığı giderir. Egzama ve kaşıntıların verdiği rahatsızlıklarıazaltır. Böbrek ve mesane taşlarının düşürülmesine yardım eder. Kulak ağrılarını dindirir. Yumurtayla karıştırılıpda, basur memelerine sürülecek olursa, ağrı ve yanmaları giderir.

Börülce (karnıkara)

Börülce (karnıkara)

Açıklama:
Göbeği koyu renkli bir çeşit ufak fasulyedir. İçeriğinde protein, azot, nişasta ve C vitaminivardır.
Faydası:
İdrar tutukluğunu ve anüs kaşıntısını giderir. Yanık tedavisinde kullanılır.

Böğürtlen (tilkiüzümü)

Böğürtlen (tilkiüzümü)

Açıklama:
Gülgillerden bahçe çitlerinde, yol kenarlarında kendiliğinden yetişen, dikenli birçalıdır. Yemişi ahududuya benzer, fakat ondan küçüktür. Önceleri kırmızı iken sonraları kararır. Yaprakları;çiçekleri açmadan toplanıp, kurutulur. Birçok türü vardır.
Faydası:
İdrar söktürür. Ayaklardaki şişlikleri indirir. Yüksek tansiyonu düşürür. Gözlerdeki zafiyeti giderir.Mesane taşlarının düşmesine yardımcı olur. Ağız, dil, diş eti ve bademcik iltihaplarını giderir. Kadınlardagörülen beyaz akıntıyı keser. Haricen kullanıldığı takdirde ağrıları dindirir, yanıkları iyileştirir. Kökü kaynatılıp,suyu içilecek olursa kandaki şeker miktarını düşürür.

Çıfıtotu (kokarsedefotu)

Çıfıtotu (kokarsedefotu)


Açıklama:
Sedefotugillerden, çayırlarda ve hendek kenarlarında yetişen zehirli bir bitkidir.Yaprakları geniş, çiçekleri küçük ve sarı renklidir. Çiçekleri dallarının dışına çıkmış demetler şeklindedir.Keskin bir kokusu vardır. Acıdır. Kullanırken, tavsiye edilen dozu aşmamak gerekir.
Faydası:
Kalp çarpıntılarını giderir. Mide ağrılarını dindirir. Zeytinyağı ile kavrulduktan sonra çıbanların üstünekonulacak olursa, olgunlaştırır.

Çınarağacı (platanus)

Çınarağacı (platanus)


Açıklama:
Çınargiller familyasından; 30 metreye kadar boy salan, gövdesi kalın, uzun ömürlü,koyu gövdeli bir ağaçtır. Hekimlikte kozalakları ve yaprakları kullanılır. Birçok çeşidi vardır.
Faydası:
Kadınlarda görülen beyaz akıntıyı keser. Diş ve vücut ağrılarını dindirir. Saç kepeklerini giderir.

Çöp-i çini (smilax)

Çöp-i çini (smilax)


Açıklama:
Çinde ve Hindistan`da yetişen Smilax China adlı bitkinin köklerinden ve dışkabuklarındanayrılmış risomudur.
Faydası:
Ateşi düşürür, terletir ve vücuda rahatlık verir.

Çöpleme (boynuzotu)

Çöpleme (boynuzotu)

Açıklama:
Düğünçiçeğigillerden bir çeşit bitkidir. Birçok çeşidi vardır. Akçöpleme denilen çeşidi;uzun yapraklı, geniş ve güzel çiçekli zehirli bir bitkidir. Boyu 1-1,5 metre kadardır. İçeriğinde A ve Bvitaminleri vardır. Hekimlikte, kökü kullanılır.
Faydası:
Ağrıları dindirir. Yüksek tansiyonu düşürür. Ev ilaçlarında kullanılırken, tavsiye edilen dozu aşmamakgerekir.

Çörekotu (siyah susam)

Çörekotu (siyah susam)


Açıklama:
Düğünçiçeğigillerden; susam iriliğinde siyah tohumları olan bir çeşit bitkidir. Güzelkokuludur. Hamurişlerine çeşni vermek için kullanılır. Yurdumuzda 12 türü vardır.
Faydası:
İştah açar. Vücuda kuvvet ve dinçlik verir. Hazmı kolaylaştırır. Mide ve bağırsak gazlarını söker.Koklanacak olursa; baş ağrısını keser. Nezle ve sara hastalığında tütsü yapılır. Suyu ile sivilcelere (akne) pansumanyapılır.

Çöven (sabunotu)

Çöven (sabunotu)

Açıklama:
Kökü ve dalları, suyu sabun katılmış gibi köpüren, kir temizleyici bir bitkidir. Helvacılıkta,ağdayı ağartmak için de kullanılır. Kökü, büyük ve kalındır. Dışı, hafif kırmızımtıraktır. Çiçekleri; pembe, beyazolup, salkım şeklindedir. Köklerin dövülmesinden çöven elde edilir.
Faydası:
İdrar söktürür. Terletir, ateşi düşürür. Vücuda rahatlık verir. Kusturur ve balgam söktürür. Cilthastalıklarında da faydalanılır. Temizleyici olarak da kullanılır.

Çürdükotu (çördekotu)

Çürdükotu (çördekotu)
Açıklama:
Dallı, budaklı, yaprakları sivri ve ayva biçiminde bir çeşit bitkidir. Çiçekleri mavirenkte olup, dikenlidir. Çiçeklerinin tozu; sarı veya sarımsıdır. Tadı acıdır.
Faydası:
İdrar söktürür. Hazımsızlık ve mide zafiyetini giderir. Kulunç ağrılarını keser. Zayıf çocuklarıngelişmesine yardımcı olur.

Çadırkuşağı (çadıruşağı)

Çadırkuşağı (çadıruşağı)

Açıklama:
Maydanozgillerden; özsuyu hekimlikte kullanılan bir bitkidir. Böceklerin, gövdesineaçtığı, deliklerden özsuyu sızar. Zamk gibi yapışkan olan bu maddeyle yakı yapılır.
Faydası:
Kan ve lenf damarlarını genişletir. Ağrıları dindirir. Müzmin ve mikrobik hastalıkların tedavisindekullanılır.

Çakaleriği (prunus spinosa)

Çakaleriği (prunus spinosa)

Açıklama:
Bir çeşit eriktir. Ağacı bodurdur. Çiçekleri beyazdır ve yapraklarından önce çıkar.Meyvesi yuvarlak ve yeşildir. Tadı buruktur. Çiçekleri; Mart ve Nisan aylarında toplanıp, kurutulur.
Faydası:
İshali keser, mide ve bağırsakların düzenli çalışmasını sağlar. Ateşli hastaların kalbini kuvvetlendirir.Terletir ve vücutta biriken zehirli maddelerin atılmasını sağlar. Boğaz ve bademcik iltihaplarını giderir. Annesütünü artırır.

Çamağacı (pinus)

Çamağacı (pinus)

Açıklama:
Birçok çeşidi olan bir ağaçtır. Kozalakları ilk yıl kapalıdır. İkinci yıl açılıp, kurur ve ağacındibine düşer. İlaç yapımında; tomurcuğu, palamutu, kozalağı, filizleri ve çırası kullanılır.
Faydası:
Balgam söktürür. Müzmin öksürüğü keser. Kolay doğum yapmayı sağlar.

Çamfıstığı (pinus pinea)

Çamfıstığı (pinus pinea)

Açıklama:
Çam kozalaklarının içinden çıkarılır. Kuvvetli bir besindir. Günde 2 çorba kaşığıkadar yaklaşık 25 gram`dan fazla yenilmemelidir.
Faydası:
Bronşit, verem, akciğer hastalıklarının çabuk iyileşmesine yardımcı olur. Cinsel istekleri artırır, ruhiçöküntüyü giderir. Kalp hastalıklarında da faydalıdır.

Çarkıfelek (fırıldakçiçeği)

Çarkıfelek (fırıldakçiçeği)


Açıklama:
Çarkıfelekgillerden; çiçekleri tekerlek biçiminde, sarmaştığı için duvar kenarlarınave kameriyelere ekilen bir çeşit süs bitkisidir. Hekimlikte yapraklarının üst kısımları kullanılır.
Faydası:
Çarpıntıyı keser. Yüksek tansiyonu düşürür. Spazmları çözer. Uyku verir.

Çavdarmahmuzu (claviceps purpurea)

Çavdarmahmuzu (claviceps purpurea)

Açıklama:
Çavdar ve ona benzeyen bitkilerin çiçeklerinde üreyen parazit birmantarın kışı geçirmek üzere aldığı mukavemet şeklidir. 10-35 milimetre uzunluğunda, 2-5 milimetegenişliğindedir. Dışı siyahımsı-mor; içi pempemsi veya morumsu beyaz renktedir. Tadı yoktur. İçinde ergotindenilen zehirli bir madde vardır. Ev ilaçlarında kullanılmamalıdır.
Faydası:
Damarları daraltıcı özelliğinden ötürü hekimlikte kullanılır.

Çay (transtraemiaceae)

Çay (transtraemiaceae)


Açıklama:
Çaygillerden bir ağaçcıktır. Yapraklarında tanen, legumin, esans ve teofilin vardır.Tesirli maddesi, teindir. Çay yaprakları fermantasyondan sonra kavrulursa siyah, önce kavrulursa yeşil çay eldeedilir.
Faydası:
Aşırı miktarda olmamak şartıyla içilecek olursa bedeni ve zihni yorgunluğu giderir. Sinirleri uyarır.Mide tembelliğini giderir. İdrar söktürür. İshal ve dizanteriyi keser. Damar kireçlenmesini önler. Damar sertliği,kalp yetersizliği, kan kanseri, guatr, nefrit, kolera ve bağırsak hastalıkarında koruyucu ve tedavi edicidir.Haddinden fazla içilecek olursa çarpıntı, göğüs anjini, sinir bozukluğu, baş ağrısı, sıkıntı, mide bulantısı, eltitremesi ve uykusuzluğa sebep verir. Şişmanlar, kalp, sinir, mide ve karaciğer hastaları, romatizma ve nikristenşikayet edenler, böbreklerinde kum veya taş olanlar, kabızlık ve yüksek tansiyondan yakınanlar, üremi veyaalbüminüri olanlar, mümkün olduğu kadar az çay içmelidirler.

Çemen (çimen)

Çemen (çimen)


Açıklama:
Baklagiller familyasından sarımsı beyaz çiçekli 20-40 santimetre boyunda, bir yıllık, otsu birbitkidir. Tohumlarında, müsilaj, uçucu ve sabit yağ, trigonellin vardır.
Faydası:
Balgam söktürür. Göğsü yumuşatır. Vücuda rahatlık verir. Şehvet artırır.